Tổ Đỉa Chàm Dạng Trứng Sam

Tổ đỉa chàm dạng trứng sam là một dạng bệnh da liễu mãn tính, thường xuất hiện ở lòng bàn tay, bàn chân và các kẽ ngón. Bệnh tuy không nguy hiểm nhưng lại gây ra nhiều khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Do tính chất dai dẳng và khó điều trị dứt điểm, người bệnh cần nắm rõ nguyên nhân và triệu chứng của bệnh để có được biện pháp điều trị phù hợp.

Tổ đỉa chàm dạng trứng sam là bệnh gì?

Tổ đỉa chàm dạng trứng sam hay còn gọi là pompholyx. Đây là một dạng chàm hiếm gặp, thường xuất hiện ở lòng bàn tay và bàn chân. Đặc điểm nhận dạng của bệnh đó là hình thành các mụn nước nhỏ, li ti, mọc thành từng chùm, thường kèm theo ngứa rát dữ dội.

Đây là một bệnh lý da liễu khá phức tạp, chưa tìm được nguyên nhân gây bệnh chính xác. Bệnh có thể diễn biến dai dẳng, tái phát nhiều lần, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Do đó, việc đi khám bác sĩ da liễu để được chẩn đoán và điều trị kịp thời là rất quan trọng.

Triệu chứng nhận biết

Bệnh tổ đỉa chàm dạng trứng sam có các biểu hiện phổ biến như:

Mụn nước:

• Mụn nước nhỏ li ti, có màu trắng trong, mọc thành từng chùm dày đặc.
• Thường xuất hiện ở lòng bàn tay, bàn chân, có thể lan ra rìa ngón tay, ngón chân.
• Mụn nước có thể vỡ ra, gây tróc da, nứt nẻ, chảy nước vàng.

Ngứa rát:

• Ngứa rát dữ dội, đặc biệt vào ban đêm, khiến người bệnh gãi nhiều.
• Việc cào gãi có thể làm trầy xước da, tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Các triệu chứng khác:

• Da có thể đỏ, sưng, nóng.
• Cảm giác nóng rát, châm chích.
• Da khô, bong tróc.
• Sốt.
• Mệt mỏi.
• Nhức đầu.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân gây bệnh tổ đỉa chàm dạng trứng sam vẫn chưa được biết rõ ràng, nhưng các nhà khoa học cho rằng có thể liên quan đến nhiều yếu tố sau:

• Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh tổ đỉa chàm dạng trứng sam, bạn sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng có một số gen có liên quan đến sự phát triển của bệnh.
• Dị ứng: Bệnh có thể do dị ứng với các chất như kim loại, xà phòng, hóa chất, thức ăn,… Khi tiếp xúc với các chất này, hệ miễn dịch của cơ thể sẽ phản ứng quá mức, dẫn đến tình trạng viêm da và hình thành mụn nước.
• Căng thẳng, stress: Căng thẳng, stress có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị tổn thương bởi các tác nhân gây bệnh.
• Thay đổi nội tiết tố: Nội tiết tố thay đổi ở phụ nữ trong thời kỳ mang thai, kinh nguyệt, mãn kinh có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh da liễu.
• Nhiễm trùng: Một số loại virus và vi khuẩn có thể gây ra tổ đỉa chàm dạng trứng sam. 
• Yếu tố khác: Bệnh tổ đỉa chàm dạng trứng sam phát triển do tiếp xúc thường xuyên với môi trường nóng ẩm, sử dụng các sản phẩm chăm sóc da không phù hợp, chấn thương ngoài da…

Tổ đỉa chàm dạng trứng sam có gây nguy hiểm không?

Nhìn chung tổ đỉa chàm dạng trứng sam không nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, bệnh có thể dẫn đến một số biến chứng như:

• Nhiễm trùng da: Do gãi nhiều, các mụn nước có thể vỡ ra, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng.
• Sẹo: Nhiễm trùng da có thể dẫn đến hình thành sẹo trên da.
• Nứt nẻ da: Bệnh có thể khiến da bị khô, nứt nẻ, gây đau rát và khó chịu.
• Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống: Ngứa rát dữ dội có thể khiến người bệnh mất ngủ, ảnh hưởng đến khả năng tập trung và làm việc.

Ngoài ra, bệnh có thể tái phát nhiều lần, gây ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và tinh thần của người bệnh. Do đó, khi có các triệu chứng của bệnh, bạn nên đi khám bác sĩ da liễu để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Chẩn đoán bệnh

Việc chẩn đoán bệnh tổ đỉa chàm dạng trứng sam thường dựa trên:

Thăm khám và xét nghiệm:

• Tiền sử bệnh: Bác sĩ sẽ hỏi bệnh nhân về các triệu chứng thường gặp, thời gian xuất hiện triệu chứng, các yếu tố có thể gây ra hoặc làm bùng phát bệnh, các bệnh lý nền, các loại thuốc người bệnh đang sử dụng,…
• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ quan sát các triệu chứng da liễu như mụn nước, ngứa, rát, bong tróc,… để xác định loại tổ đỉa và mức độ bệnh.
• Xét nghiệm: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm da liễu, sinh thiết da hoặc các xét nghiệm khác để chẩn đoán xác định và loại trừ các bệnh lý khác có triệu chứng tương tự.

Chẩn đoán phân biệt với bệnh lý da liễu khác:

• Tổ đỉa dạng mụn nước: Người bệnh xuất hiện các nốt mụn nước to và dễ vỡ, thường xuất hiện ở lòng bàn tay, lòng bàn chân.
• Nấm da: Mụn nước mọc nhiều ở kẽ ngón tay, ngón chân, có thể kèm theo bong tróc da, ngứa ngáy.
• Viêm da dị ứng: Bệnh này có dấu hiệu nhận biết là da bị khô, ngứa, có thể kèm theo nổi mẩn đỏ, sưng tấy.
• Mề đay: Bệnh mề đay có dấu hiệu nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy, có thể kèm theo sưng tấy, thường do dị ứng thức ăn hoặc thuốc.

Chữa bệnh tổ đỉa chàm dạng trứng sam

Một số phương pháp được áp dụng để chữa trị bệnh tổ đỉa chàm dạng trứng sam đó là:

Phương pháp Tây y

Người bệnh có thể thể sử dụng các loại thuốc bôi hoặc thuốc uống tùy theo mức độ nghiêm trọng của bệnh:

• Corticosteroid: Thuốc có tác dụng chống viêm, giảm ngứa và làm dịu da. Có nhiều loại corticosteroid khác nhau bao gồm cả thuốc uống và thuốc bôi. Bác sĩ sẽ lựa chọn loại thuốc phù hợp với mức độ bệnh của bạn.
• Thuốc kháng nấm: Nếu tổ đỉa chàm dạng trứng sam của bạn bị bội nhiễm nấm, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng nấm dạng bôi hoặc uống.
• Thuốc sát trùng: Dung dịch thuốc tím hoặc bạc nitrat có thể được sử dụng để sát trùng các mụn nước bị vỡ, giúp ngăn ngừa nhiễm trùng.
• Kem dưỡng ẩm: Kem dưỡng ẩm giúp giữ cho da mềm mại, giảm khô ráp và ngứa ngáy. Tuy nhiên, bạn cần chọn loại kem dưỡng ẩm không chứa hương liệu, chất tạo màu hoặc các chất gây kích ứng da khác.
• Thuốc kháng histamine: Thuốc kháng histamine có tác dụng giảm ngứa, giúp bạn dễ ngủ hơn.
• Thuốc ức chế miễn dịch: Một số trường hợp tổ đỉa chàm dạng trứng sam nặng có thể được điều trị bằng thuốc ức chế miễn dịch.
• Liệu pháp ánh sáng: Liệu pháp ánh sáng sử dụng tia cực tím hoặc tia hồng ngoại để điều trị tổ đỉa chàm dạng trứng sam. Liệu pháp này có thể giúp giảm ngứa, sưng viêm và cải thiện tình trạng da.

Mẹo dân gian

Dưới đây là một số mẹo chữa bệnh dân gian được sử dụng phổ biến:

Ngâm rửa bằng thảo dược:

• Lá khế: Nấu nước lá khế đặc, để nguội rồi ngâm rửa tay chân bị tổ đỉa 15-20 phút mỗi ngày. Thực hiện đều đặn mỗi ngày 1 lần cho đến khi triệu chứng bệnh được khỏi hẳn.
• Lá trầu không: Lá trầu không rửa sạch, giã nát rồi trộn với muối và đắp lên vùng da tổn thương. Sau khoảng 15 phút thì gỡ ra và rửa sạch lại với nước mát.
• Dây đau xương: Sắc nước dây đau xương, để nguội rồi ngâm rửa hoặc xông hơi tay chân bị tổ đỉa. Mỗi ngày ngâm khoảng 15-20 phút để giảm ngứa ngáy, sưng viêm.

Chườm:

• Chườm muối rang: Rang nóng muối hạt, cho vào túi vải sạch và chườm lên vùng da tổn thương để giảm ngứa. Chú ý để tránh bị bỏng. Mỗi ngày chườm 2-3 lần, mỗi lần 10-15 phút.
• Chườm lá tía tô: Nấu nước lá tía tô, để nguội rồi vắt lấy nước. Dùng khăn mềm thấm nước dược liệu để chườm lên vùng da tổn thương. Mỗi ngày thực hiện vài lần, không cần rửa lại bằng nước ấm.

Dùng các nguyên liệu khác:

• Tỏi: Giã nát tỏi, trộn với dầu dừa, lấy nước cốt thoa đều lên vùng da tổn thương. Sau khoảng 10-15 phút thì bạn rửa lại với nước mát. Mỗi ngày bôi 1 lần cho đến khi khỏi bệnh.
• Nghệ: Giã nát nghệ tươi, sau đó trộn với sữa chua và đắp lên vùng da bị tổ đỉa chàm dạng trứng sam. Thực hiện đều đặn mỗi ngày 1 lần để bệnh nhanh khỏi.
• Dầu dừa: Thoa trực tiếp dầu dừa lên vùng da tổn thương để dưỡng ẩm và làm dịu da. Mỗi ngày bôi 1 lần vào buổi tối sẽ giúp giảm ngứa ngáy khó chịu khi ngủ.

Chăm sóc tại nhà

Người bệnh có thể áp dụng các biện pháp chăm sóc cải thiện sức khỏe tại nhà như sau:

• Uống nhiều nước mỗi ngày, hạn chế thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, rượu bia, thuốc lá.
• Tránh gãi ngứa và không chọc vào nốt mụn nước vì có thể khiến tổn thương da thêm nặng, tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Cắt móng tay ngắn, tránh làm trầy xước da.
• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng để giúp loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn, giảm nguy cơ bội nhiễm.
• Thay đổi khăn tắm, ga giường thường xuyên để giúp hạn chế vi khuẩn, nấm mốc sinh sôi phát triển.

Phòng ngừa bệnh hiệu quả

Để phòng ngừa bệnh tổ đỉa chàm dạng trứng sam tái phát hoặc diễn biến nghiêm trọng, người bệnh cần chú ý thực hiện những điều sau:

• Hạn chế tiếp xúc với các chất gây dị ứng như hóa mỹ phẩm công nghiệp, chất tẩy rửa, xi măng, sơn, mỹ phẩm có mùi nồng,….
• Đeo bao tay cao su khi phải tiếp xúc với hóa chất, nước rửa bát hoặc xà phòng để bảo vệ da tay.
• Sử dụng các loại xà bông dịu nhẹ, không chứa NaOH hoặc KOH, có độ pH trung tính với làn da.
• Giữ cho da sạch sẽ, khô ráo bằng cách tắm rửa hàng ngày với nước ấm và xà phòng dịu nhẹ, lau khô da bằng khăn mềm trước khi mặc quần áo.
• Sử dụng kem dưỡng ẩm hoặc một số nguyên liệu tự nhiên như nha đam, dầu dừa,… để giúp da mềm mại và giảm nguy cơ khô nứt. 
• Ăn uống lành mạnh, đầy đủ dinh dưỡng để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Nên bổ sung vitamin, khoáng chất và các thực phẩm tốt cho da như rau xanh, trái cây, cá béo,…
• Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, khoảng 4-5 buổi/tuần để nâng cao sức khỏe. 
• Giảm căng thẳng, stress bằng cách áp dụng các biện pháp thư giãn như thiền, yoga, nghe nhạc,…
• Khi có các triệu chứng bất thường của sức khỏe, bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Trên đây là những thông tin về bệnh tổ đỉa chàm dạng trứng sam. Đây là căn bệnh tuy khó điều trị dứt điểm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu người bệnh kiên trì thực hiện các biện pháp nêu trên. Nếu còn bất cứ băn khoăn thắc mắc nào, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị ngay.