Hẹp Ống Sống Thắt Lưng

Hẹp ống sống thắt lưng là bệnh lý liên quan đến xương khớp xảy ra ở những người trên 50 tuổi. Người trẻ ít gặp phải tình trạng này nhưng không có nghĩa là không mắc bệnh. Nhận biết sớm những triệu chứng của bệnh sẽ giúp người bệnh có những biện pháp chữa bệnh phù hợp, không ảnh hưởng đến sức khỏe.

Khái niệm bệnh hẹp ống sống thắt lưng? Nguyên nhân gây bệnh do đâu?

Cột sống thắt lưng gồm 5 đốt sống nằm ở đoạn thấp của cột sống, nằm giữa các xương sườn và vùng xương chậu. Hẹp ống sống thắt lưng là tình trạng chèn ép lên các dây thần kinh từ trên xuống dưới hai chân. Hiện nay có khoảng 75% người bệnh bị hẹp ống sống xảy ra ở vùng cột sống thắt lưng.

Bệnh thường xảy ra ở những người già, tuổi cao do quá trình lão hóa của xương. Bên cạnh đó, một số người trẻ vẫn có thể bị bệnh do nhiều nguyên nhân khác nhau trong quá trình xương khớp phát triển. Các nguyên nhân gây hẹp ống sống thắt lưng có thể kể đến như:

• Theo thời gian, khả năng đàn hồi của đĩa đệm giảm, chiều cao của đĩa đệm cũng hạn chế gây lồi nhân vào ống sống. Đồng thời có thể gây hiện tượng gai xương và dày dây chằng. Điều này sẽ dẫn đến tình trạng hẹp ống sống.
• Các dây chằng dọc sau, dây chằng vàng bị thoái hóa khiến chúng dày lên và gây hẹp lòng ống sống.
• Người bị mắc bệnh viêm khớp cột sống sẽ khiến khớp to lên và chèn ép vào ống sống. Khi đó, đường kính của ống sống sẽ giảm đi khi một đĩa đệm bị thoát vị hoặc phình to ra.
• Ngoài ra, hẹp ống sống thắt lưng có thể do tai nạn, khối u trong cột sống hoặc một số bệnh lý về xương khớp khác.

Triệu chứng nhận biết tình trạng hẹp ống sống thắt lưng

Người bị hẹp ống sống thắt lưng sẽ có những triệu chứng của bệnh đau dây thần kinh tọa. Nguyên nhân vì các rễ thần kinh lưng bị chèn ép và bóp nghẹt.

• Đau nhức ở vùng thắt lưng, vùng mông đùi do dây thần kinh bị chèn ép, đè nén. Các cơn đau sẽ đến nhanh chóng và tiến triển trong vài tháng cho đến vài năm.
• Có cảm giác tê ngứa ở vùng mông. Khi áp lực chèn ép lên rễ dây thần kinh tăng cao, vùng mông sẽ có hiện tượng tê nhức và nóng ran dữ dội.
• Chân trở nên yếu đi, không kiểm soát được khả năng vận động và đi lại. Có nhiều người bị ảnh hưởng ở một chân nhưng cũng nhiều trường hợp bị cả hai bên.
• Khi ngồi hoặc nghiêng người về phía trước sẽ thấy ít đau hơn so với khi đi bộ. Điều này do khi nghiêng người sẽ giúp tăng không gian ở ống sống và giảm chèn ép lên dây thần kinh.
• Đi bộ hoặc đứng lâu sẽ thấy đau nhức chân nhiều hơn.
• Vấn đề đại tiểu tiện trở nên mất tự chủ da người bệnh bị tổn thương vùng đuôi ngựa.

Các triệu chứng của bệnh hẹp ống sống sẽ khác nhau tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của bệnh, độ rộng hẹp của ống sống. Ngoài ra, sự nhạy cảm của dây thần kinh liên quan, khả năng chịu đau của mỗi người cũng có thể ảnh hưởng đến các triệu chứng bệnh.

Tính nguy hiểm của bệnh hẹp ống sống thắt lưng như thế nào?

Hẹp ống sống thắt lưng không nguy hiểm đến tính mạng. Đây cũng không phải bệnh truyền nhiễm nên cũng không lây lan. Người bệnh có thể giảm triệu chứng bệnh bằng nhiều phương pháp điều trị khác nhau.

Tuy nhiên, có nhiều trường hợp không phát hiện sớm và điều trị đúng cách có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

• Cơ bị yếu, teo: Các cơ ở tay và chân sẽ bị yếu dần, tùy thuộc vào mức độ ống sống thắt lưng bị chèn ép. Các cơn đau sẽ ngày càng dữ dội hơn nếu không xử lý đúng cách kịp thời.
• Liệt người: Khả năng vận động bị giảm khiến nhiều người bị liệt vĩnh viễn.
• Không có khả năng kiểm soát đại tiểu tiện: Bệnh gây rối loạn cơ tròn khiến người bệnh không có khả năng tự chủ khi đi đại tiểu tiện.

Các phương pháp chẩn đoán bệnh

Để xác định được phương pháp điều trị bệnh hẹp ống sống thắt lưng, bác sĩ sẽ sử dụng một số kỹ thuật để chẩn đoán bệnh. Nhờ đó bác sĩ sẽ xác định được mức độ nặng nhẹ của bệnh và đưa ra hướng xử lý đúng nhất.

Bên cạnh việc dựa vào những dấu hiệu lâm sàng, bác sĩ có thể phối hợp với chẩn đoán hình ảnh. Một số kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh có thể được sử dụng bao gồm:

Chụp X Quang

Chụp X Quang giúp chẩn đoán rõ nhất hình ảnh xương thông qua cấu trúc xương cột sống. Hình ảnh ống sống thắt lưng bị hẹp sẽ hiện rõ trên phim. Người bệnh sẽ được yêu cầu chụp trong hai tư thế là: Đứng thẳng đối diện và đứng nghiêng.

Chụp CT

CT Scanner là phương pháp khá phổ biến dựa trên việc kết hợp nhiều phim X quang lại với nhau. Hình ảnh tạo ra sẽ hiển thị rõ ràng kích thước cũng như hình dạng của ống sống. Những thành phần bên trong cũng như cấu trúc quanh, chi tiết giải phẫu học phần cổ xương sẽ được thấy rõ.

Chụp cộng hưởng từ MRI

Kỹ thuật này sử dụng năng lượng từ kết hợp với công nghệ máy tính. Chụp MRI cho phép hiển thị rõ ràng hình ảnh rễ dây thần kinh, tủy sống cũng như các vùng xung quanh. Nếu có tình trạng phì đại, có khối u hoặc bị thoái hóa thì có thể nhìn thấy dễ dàng.

Tuỷ đồ

Tủy đồ được áp dụng sau khi bác sĩ đã tiêm thuốc cản quang vào khoang dịch não của tủy. Lúc này hình dạng của tủy sống và các dây thần kinh có thể được nhìn thấy qua hình ảnh.

Các phương pháp đều được áp dụng giúp kiểm tra xem ống sống có thể tạo ra ảnh hưởng hay không, đặc biệt là ở dây thần kinh và tủy sống. Trong một số trường hợp, hẹp ống sống thắt lưng có thể tác động đến sự chèn ép dây thần kinh khác nhau.

Tùy vào từng thời điểm xét nghiệm mà chèn ép dây thần kinh có thể tạo ra những triệu chứng hẹp ống sống khác nhau. Vậy nên một vài trường hợp sẽ yêu cầu người bệnh đứng thẳng để kiểm tra tình trạng ống sống. Bên cạnh đó dễ dàng đánh giá được ảnh hưởng của lực ép dọc đến cột sống thắt lưng.

Cách chữa hẹp ống sống thắt lưng

Tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ mà người bệnh có thể lựa chọn một trong số các cách chữa bệnh dưới đây.

Sử dụng thuốc Tây y

Thuốc Tây y có chức năng giảm đau, kháng viêm, bổ xương khớp và phục hồi chức năng. Tùy vào từng người bệnh mà bác sĩ sẽ kê đơn thuốc sao cho phù hợp.

Một số loại thuốc Tây y được sử dụng trong chữa hẹp ống sống có thể kể đến như:

• Các thuốc kháng viêm và giảm đau giúp cải thiện đau nhức. Đa số các cơn đau sẽ dùng thuốc không kê toa để điều trị. Nhưng nếu đau dữ dội thì bác sĩ sẽ kê đơn và người bệnh dùng theo chỉ định của bác sĩ.
• Tiêm ngoài màng cứng chữa bệnh hẹp ống sống thắt lưng, hẹp ống sống cổ. Đây là phương pháp giúp giảm đau cho bệnh nhân bằng cách tiêm corticoid vào khoang ngoài màng cứng. Phương pháp này không giúp bệnh nhân khỏi hẳn bệnh mà chỉ giảm đau khoảng 50%.

Thuốc Tây dùng một thời gian dài có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nên người bệnh cần chú ý tuân thủ liều lượng, cách sử dụng theo đúng chỉ định của bác sĩ.

Phẫu thuật

Phẫu thuật hẹp ống sống sẽ được chỉ định khi phương pháp khác không xử lý được bệnh. Tùy theo mức độ bệnh mà bác sĩ sẽ xác định phương pháp phù hợp nhất giúp giảm những tổn thương.

• Một số trường hợp được chỉ định phẫu thuật hẹp ống sống có thể kể đến:
• Đau lưng dữ dội, đau cả chân khiến các hoạt động khó khăn.
• Bệnh gây tê bì chân tay, yếu cơ.
• Khó khăn trong đi lại, đại tiểu tiện không kiểm soát.
• Thuốc giảm đau không mang đến hiệu quả trong điều trị.

Các phương pháp phẫu thuật hẹp ống sống hiện nay:

• Cắt bản sống: Tạo ra một khoảng mở trong xương giúp giảm áp lực lên các rễ thần kinh.
• Mở rộng lỗ liên hợp: Giúp làm rộng lối ra của rễ thần kinh khi đi ra ống sống.
• Cắt diện khớp trong: Loại bỏ một phần của diện khớp bị phì để tạo ra những khoảng trống phía trong cho ống sống.

Phẫu thuật có thể để lại nhiều rủi ro cho người bệnh cùng với chi phí khá cao. Vậy nên người bệnh cần cân nhắc kỹ càng trước khi tiến hành điều trị bằng phẫu thuật.

Một số phương pháp điều trị không dùng thuốc

Một số bài tập đơn giản tại nhà cũng có tác dụng tốt trong việc giảm đau nhức vùng thắt lưng. Người bệnh có thể tham khảo những bài tập sau:

Bài tập 1

• Người bệnh quỳ gối sao cho mông áp sát 2 chân.
• Hai tay duỗi thẳng và ngả người về phía trước đến khi ngực áp vào đầu gối.
• Giữ nguyên khoảng 30 giây rồi quay về vị trí ban đầu.
• Thực hiện khoảng 4 – 6 lần để cơn đau được cải thiện.

Xoa bóp

Xoa bóp giúp người bệnh thoải mái, giảm đau nhức, hạn chế co cứng và cải thiện chức năng vận động. Bạn có thể xoa bóp nhẹ nhàng bằng lực của tay trên các vị trí đau nhức. Nếu đau cấp tính, người bệnh không nên thực hiện.

Chườm nóng, lạnh

Chườm nóng hoặc lạnh là liệu pháp nhiệt, dùng nhiệt để tác động lên chỗ đau giúp giảm đau nhức. Bạn chuẩn bị chai nước nóng hoặc túi chườm đặt lên vùng đau nhức để thấy cơn đau được giảm dần. Còn với biện pháp chườm lạnh, bạn dùng túi lạnh, khăn lạnh đặt lên vùng thắt lưng để giảm tê bì, đau nhức.

Điều trị hẹp ống sống thắt lưng ở đâu hiệu quả?

Người bệnh có thể tham khảo một số địa chỉ chữa hẹp ống sống thắt lưng bằng Tây Y dưới đây:

• Bệnh viện ĐH Y Hà Nội: Đây là địa chỉ được nhiều người dân tin tưởng trong khám chữa bệnh về xương khớp. Với trang thiết bị hiện đại, đội ngũ y bác sĩ hàng đầu, các chuyên khoa như phẫu thuật chỉnh hình, vật lý trị liệu,… Bệnh viện có thể xử lý nhiều trường hợp bệnh từ nặng đến nhẹ. Liên hệ Bệnh viện tại đường Tôn Thất Tùng, HN hoặc hotline 0982873112.
• Bệnh viện Quân đội 108: Bệnh viện có các khoa như: Phẫu thuật chỉnh hình, nội cơ xương khớp,… giúp chữa các bệnh liên quan đến hẹp ống sống, thoái hóa cột sống,… Người bệnh có thể đến Bệnh viện tại số 1 Trần Hưng Đạo, HN hoặc liên hệ 069572400.

Hẹp ống sống thắt lưng nên ăn gì và kiêng gì?

Một chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học, phù hợp sẽ giúp triệu chứng bệnh nhanh chóng được xử lý và chóng khỏi. Người bệnh nên bổ sung cho cơ thể những thức ăn sau:

• Thịt ức gà, cá biển có chứa ít chất béo.
• Thức ăn giàu chất omega 3 như cá hồi, cá thu,…
• Rau xanh như rau cải, rau súp lơ, bí ngòi,…
• Các loại ngũ cốc nguyên hạt.
• Hải sản, động vật chứa nhiều canxi: Tôm, cua, bào ngư, sò,…

Ngoài ra, bệnh nhân nên hạn chế những thực phẩm sau:

• Mỡ động vật.
• Thịt heo, thịt dê, thịt bò,…
• Đồ ăn dùng cách chế biến nướng, rán…
• Thực phẩm có quá nhiều đường.
• Cà phê, thuốc lá, rượu bia,…

Một số biện pháp phòng ngừa bệnh hiệu quả

Một lối sống khoa học, chế độ dinh dưỡng hợp lý có tác dụng rất lớn trong việc phòng ngừa hẹp ống sống thắt lưng.

• Giảm cân nếu cơ thể bị thừa trọng lượng, béo phì. Điều này giúp giảm áp lực lên ống sống, ngăn ngừa chèn ép dây thần kinh.
• Nên vận động thường xuyên, hạn chế ngồi, đứng quá lâu 1 chỗ.
• Tránh mang vác quá nặng thường xuyên.
• Tập thể thao nhẹ nhàng, không nên tập quá sức vì có thể gây tổn thương ống sống thắt lưng.
• Khám sức khỏe định kỳ để có thể phát hiện những tổn thương xương khớp nếu có.
• Nên bổ sung canxi, vitamin D, kali, magie để tăng cường sức khỏe của xương, giảm đau nhức. Hạn chế ăn thức ăn không tốt cho xương như dầu mỡ, đồ cay nóng, đồ uống không tốt cho sức khỏe.

Hẹp ống sống thắt lưng có thể để lại nhiều biến chứng nguy hiểm cho cơ thể nếu người bệnh không phát hiện và xử lý kịp thời. Hiểu đúng về bệnh và có biện pháp phòng tránh chính xác, lựa chọn phương pháp điều trị đúng đắn sẽ giúp triệu chứng bệnh được đẩy lùi và nâng cao sức khỏe cho người bệnh.