Viêm Da Cơ Địa Mùa Đông: Nguyên Nhân, Cách Điều Trị, Phòng Ngừa

Tình trạng viêm da cơ địa có thể xuất hiện vào mùa đông, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt và làm giảm chất lượng cuộc sống. Đặc biệt nếu không có biện pháp xử lý kịp thời, bệnh còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm. Ở bài viết dưới đây, bạn đọc hãy cùng tìm hiểu thông tin về nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa viêm da cơ địa mùa đông để chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho bản thân, gia đình. 

Viêm da cơ địa mùa đông là bệnh gì?

Viêm da cơ địa, còn được gọi là bệnh chàm, là một tình trạng viêm mạn tính của da, thường trở nên nghiêm trọng hơn vào mùa đông. Thời tiết lạnh và độ ẩm thấp làm da khô hơn, dễ mất nước và nứt nẻ, tạo điều kiện cho vi khuẩn và dị nguyên xâm nhập, gây viêm và ngứa ngáy khó chịu. Bệnh thường ảnh hưởng đến các khu vực như bàn tay, bàn chân, cổ tay, khuỷu tay, đầu gối, mắt cá chân và mặt trong khuỷu tay,…

Viêm da cơ địa biểu hiện qua các triệu chứng đa dạng, tùy thuộc vào mức độ và giai đoạn bệnh:

• Ngứa: Đây là triệu chứng chính, có thể từ ngứa nhẹ đến dữ dội, thường nặng hơn vào ban đêm.
• Khô da: Da khô, nứt nẻ, bong vảy là đặc trưng của bệnh, nhất là khi thời tiết hanh khô.
• Mụn nước và trầy xước: Xuất hiện mụn nước dễ vỡ, chảy dịch, sau đó đóng vảy. Trầy xước nhiều có thể gây sưng đỏ, nhiễm trùng.
• Da sần sùi và sưng: Da bị tổn thương trở nên sần sùi, dày cộm, có thể xuất hiện liken hoá (hằn cổ trâu) nếu bệnh ở dạng mạn tính​.

Nguyên nhân gây viêm da cơ địa mùa đông

Nguyên nhân gây bệnh viêm da cơ địa mùa đông có thể được phân thành bốn nhóm chính: Yếu tố di truyền, yếu tố môi trường, thói quen sinh hoạt và việc sử dụng sản phẩm chăm sóc da không phù hợp. Cụ thể:

• Yếu tố di truyền: Nhiều nghiên cứu cho thấy có khoảng 80% các trường hợp viêm da cơ địa là do yếu tố di truyền. Đây được xem là yếu tố quan trọng tác động đến sự phát triển của viêm da cơ địa. Nếu trong gia đình có người mắc các bệnh dị ứng như hen suyễn, viêm mũi dị ứng thì nguy cơ bạn mắc viêm da cơ địa sẽ cao hơn.
• Yếu tố môi trường: Mùa đông với thời tiết khô hanh, độ ẩm không khí thấp là điều kiện thuận lợi khiến da bị khô, mất nước. Bên cạnh đó, các dị nguyên trong môi trường như khói bụi, lông động vật, phấn hoa cũng có thể gây kích ứng da, làm bệnh viêm da cơ địa trở nên trầm trọng hơn.
• Thói quen sinh hoạt: Nhiều người có thói quen không uống đủ nước vào mùa đông, khiến da dễ bị khô. Bên cạnh đó việc tắm bằng nước quá nóng cũng là nguyên nhân làm mất độ ẩm tự nhiên của da, dẫn đến da khô, nứt nẻ và dễ bị kích ứng
• Sử dụng sản phẩm chăm sóc da không phù hợp: Nếu dùng các sản phẩm có chứa chất tẩy rửa mạnh sẽ tăng nguy cơ mất độ ẩm và làm tổn thương lớp bảo vệ tự nhiên của da. Đặc biệt những sản phẩm kém chất lượng hoặc không rõ nguồn gốc cũng có thể gây kích ứng và viêm nhiễm da nghiêm trọng.

Viêm da cơ địa mùa đông có nguy hiểm không?

Viêm da cơ địa mùa đông có thể gây ra một số biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị đúng cách như:

• Sẹo và mất thẩm mỹ: Viêm da cơ địa kéo dài làm da dày lên, thô ráp và sần sùi. Nếu người bệnh thường xuyên cào gãi sẽ tạo ra vết xước và để lại sẹo vĩnh viễn trong trường hợp nhiễm trùng, đặc biệt ảnh hưởng tới thẩm mỹ nếu bệnh xảy ra ở vùng mặt​.
• Bội nhiễm vi khuẩn: Việc gãi ngứa liên tục làm da tổn thương, tạo điều kiện cho vi khuẩn như tụ cầu vàng hoặc vi khuẩn mủ xanh xâm nhập gây nhiễm trùng. Tình trạng này có thể dẫn đến nhiễm khuẩn huyết – một biến chứng nguy hiểm và khó điều trị do vi khuẩn kháng nhiều loại kháng sinh.
• Ảnh hưởng đến thai nhi: Phụ nữ mang thai bị viêm da cơ địa có thể ảnh hưởng xấu đến thai nhi. Việc điều trị bệnh trong giai đoạn mang thai cũng gặp nhiều khó khăn, vì nhiều loại thuốc không an toàn cho thai nhi​.
• Đau cơ và đau đầu: Nếu viêm nhiễm lan đến các dây thần kinh, đặc biệt ở vùng mắt và mặt, có thể gây đau cơ, đau đầu kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
• Viêm kết mạc và viêm mí mắt: Viêm da cơ địa quanh mắt gây ngứa, gãi nhiều dẫn đến viêm mí mắt và viêm kết mạc, làm suy giảm thị lực nếu không được điều trị sớm.
• Hội chứng Kaposi-julius berg (eczema herpeticum): Đây là một biến chứng nặng khi bội nhiễm virus herpes simplex. Biểu hiện bao gồm sốt, mệt mỏi, mụn nước trên da và tổn thương nội tạng, có thể dẫn đến tử vong nếu không xử lý kịp thời.
• Nguy cơ phát triển các bệnh dị ứng khác: Khoảng 35% trẻ em bị viêm da cơ địa khi lớn lên có nguy cơ phát triển bệnh hen phế quản hoặc viêm mũi dị ứng. Nguy cơ này càng cao nếu cha mẹ có tiền sử mắc các bệnh dị ứng​.

Tìm hiểu thêm: [Giải Đáp] Bệnh Lý Viêm Da Cơ Địa Có Chữa Khỏi Được Không?

Điều trị viêm da cơ địa mùa đông như thế nào?

Có nhiều cách điều trị viêm da cơ địa mùa đông tùy tình trạng sức khỏe và mức độ bệnh:

Mẹo dân gian

Khi bị viêm da cơ địa mùa đông, nếu bệnh nhẹ và mới khởi phát, bạn hoàn toàn có thể áp dụng các mẹo dân gian tại nhà với ưu điểm là đơn giản, dễ thực hiện, tiết kiệm chi phí và lành tính.

Lá khế:

• Lá khế có tính hàn, vị chua, giúp giải nhiệt, giảm viêm và làm dịu da. Nguyên liệu này được sử dụng phổ biến trong việc chữa viêm da cơ địa nhờ vào khả năng giảm ngứa và kháng khuẩn.
• Bạn chuẩn bị 1 nắm lá khế to, rửa sạch rồi đun sôi cùng 2 lít nước trong 15 phút. Chờ nước nguội bớt thì dùng nước này để tắm rửa vùng da bị bệnh mỗi ngày.

Lá trầu không:

• Lá trầu không có tính ấm, vị cay, nổi bật nhờ đặc tính kháng khuẩn, chống viêm, giảm ngứa. Sử dụng lá trầu không cho người bị viêm da cơ địa giúp làm sạch và thúc đẩy quá trình lành thương cho vùng da bị viêm.
• Bạn lấy 1 nắm lá trầu không rửa sạch rồi đun sôi cùng 2 lít nước và ít muối hạt để tắm rửa hàng ngày. Ngoài ra có thể giã nát lá trầu sau khi đã rửa sạch và để ráo rồi đắp lên vùng da bị viêm.

Cây vòi voi:

• Cây vòi voi có tính mát, được biết đến với khả năng chống viêm, giảm sưng và giải nhiệt rất tốt. Khi dùng để chữa viêm da cơ địa, loại cây này có tác dụng làm dịu da, phòng ngừa bội nhiễm, giảm ửng đỏ, sưng và ngứa.
• Bạn lấy ít cây vòi voi tươi, rửa sạch rồi để ráo. Sau đó giã nát nguyên liệu đã chuẩn bị rồi đắp trực tiếp lên da, giữ trong 15 – 20 phút thì rửa sạch.

Xem thêm: 7 Cách Dùng Cây Vòi Voi Chữa Viêm Da Cơ Địa Hiệu Quả Bất Ngờ

Biện pháp Tây y

Điều trị viêm da cơ địa mùa đông bằng Tây y là một phương pháp phổ biến, có khả năng giảm nhanh các triệu chứng, thích hợp cho cả trường hợp bệnh nặng. Tùy từng tình trạng viêm da, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc uống, thuốc bôi hoặc quang trị liệu.

Thuốc bôi:

• Kem chứa corticoid: Hiệu quả nhanh trong việc giảm viêm, ngứa nhờ cơ chế tác động trực tiếp lên vùng da bị tổn thương.
• Thuốc kháng khuẩn và chống nấm: Được chỉ định khi viêm da do vi khuẩn hoặc nấm.
• Kem dưỡng ẩm: Được khuyến khích sử dụng thường xuyên để giúp da không bị khô và giảm ngứa. Dùng kem dưỡng ẩm sau khi tắm là tốt nhất vì lúc này da còn ẩm.
• Dung dịch rửa ngoài: Bao gồm nước muối sinh lý, hồ nước, cồn povidone giúp làm sạch vùng da bị viêm.

Thuốc uống:

• Thuốc kháng histamin: Được sử dụng để giảm ngứa và ngăn ngừa các phản ứng dị ứng, phù hợp cho những bệnh nhân bị viêm da cơ địa dị ứng.
• Thuốc corticosteroid: Giúp giảm viêm, sưng đỏ và dịu tổn thương trên da. Tuy nhiên, cần dùng thuốc corticosteroid theo chỉ định của bác sĩ để tránh tác dụng phụ..
• Thuốc kháng sinh: Thường dùng trong trường hợp có nhiễm trùng hoặc mưng mủ, giúp ngăn ngừa nguy cơ bội nhiễm.

Quang trị liệu:

• Áp dụng quang trị liệu (liệu pháp ánh sáng) cho những trường hợp bệnh nặng hoặc tái phát nhanh sau điều trị bằng thuốc. Khi thực hiện, bác sĩ sẽ chiếu tia UVA hoặc UVB lên da để giảm viêm và ngăn ngừa nhiễm trùng.
• Tuy nhiên, quang trị liệu có thể gây lão hóa da sớm, đồng thời tăng nguy cơ ung thư da nếu sử dụng lâu dài, do đó, không phù hợp với trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh.

Có thể bạn quan tâm: 9 Loại Kem Trị Viêm Da Cơ Địa Của Nhật Tốt Nhất

Lưu ý phòng ngừa viêm da cơ địa mùa đông

Viêm da cơ địa mùa đông thường tái phát và khó chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát và phòng ngừa bằng các biện pháp phù hợp như:

• Giữ ẩm cho da là yếu tố quan trọng để ngăn ngừa khô da và bùng phát bệnh, đặc biệt là trong mùa đông.
• Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da dịu nhẹ, không chứa hương liệu, màu nhân tạo và hóa chất mạnh để tránh kích ứng. Nên chọn những sản phẩm có nguồn gốc thảo dược.
• Khi ra ngoài trời lạnh, cần giữ ấm bằng cách đeo găng tay, choàng khăn, đội mũ và mặc nhiều lớp áo.
• Khi tắm không nên sử dụng nước quá nóng, ưu tiên sử dụng nước ấm vừa phải và dưỡng ẩm ngay sau khi tắm.
• Đặt máy tạo độ ẩm tại nhà và nơi làm việc để cung cấp độ ẩm cho không khí, giúp da không bị khô​.
• Uống ít nhất 2-2,5 lít nước mỗi ngày để giữ cho làn da đủ độ ẩm. Ngoài nước lọc, bạn có thể bổ sung thêm nước trái cây và nước ép rau củ để tăng cường vitamin và khoáng chất​.
• Tránh tiếp xúc với các tác nhân dễ gây kích ứng như xà phòng, chất tẩy rửa, hóa chất.
• Hạn chế thức khuya, giữ tinh thần lạc quan và mặc trang phục thoải mái, thoáng mát. Bên cạnh đó, chú ý tập thể dục đều đặn để tăng cường hệ miễn dịch và tránh gãi, cào lên vùng da tổn thương.
• Hạn chế các thực phẩm có nguy cơ gây dị ứng như hải sản, thịt đỏ, thực phẩm giàu đường. Chú ý bổ sung các thực phẩm giàu vitamin A, B, E và D để cải thiện tình trạng da.

Viêm da cơ địa mùa đông có thể gây ra nhiều khó chịu và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, thậm chí gây ra biến chứng nếu không điều trị đúng. Tuy nhiên, nếu biết cách chăm sóc tốt và áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát và giảm thiểu các triệu chứng của bệnh. Hy vọng thông tin trong bài viết sẽ giúp bạn phòng tránh tình trạng viêm da cơ địa vào mùa đông và duy trì sức khỏe tốt nhất cho bản thân và các thành viên trong gia đình.

Array