Viêm Da Cơ Địa Bẩm Sinh: Triệu Chứng, Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị

Viêm da cơ địa là một trong những căn bệnh thường gặp và mang lại nhiều lo lắng cũng như ảnh hưởng tới cuộc sống hằng ngày. Khi gặp phải tình trạng này, bạn cần phải chăm da thật kỹ lưỡng,  tránh làm tổn thương nhạy cảm này. Vậy, viêm da cơ địa bẩm sinh là gì? Cách điều trị như thế nào? Hãy cùng Bệnh viện Quân Dân 102 tìm hiểu ngay trong bài viết này. 

Viêm da cơ địa bẩm sinh là gì?

Viêm da cơ địa bẩm sinh là một tình trạng viêm da mãn tính, thường xuất hiện từ khi sinh ra hoặc trong giai đoạn sơ sinh. Bệnh này còn được gọi là chàm cơ địa hoặc atopic dermatitis. Đây là một rối loạn da phổ biến, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, nhưng cũng có thể tiếp tục ảnh hưởng đến người trưởng thành.

Triệu chứng của viêm da cơ địa bẩm sinh

Các triệu chứng của viêm da cơ địa bẩm sinh thường bao gồm:

• Ngứa dữ dội: Đây là triệu chứng phổ biến nhất, thường xuất hiện trước khi có bất kỳ dấu hiệu nào khác.
• Da khô: Da thường khô, dễ nứt nẻ và thiếu độ ẩm, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm.
• Phát ban: Xuất hiện dưới dạng các mảng đỏ hoặc nốt sần nhỏ, thường thấy ở mặt, cổ, khuỷu tay, đầu gối và những khu vực có nếp gấp da.
• Da dày và sần: Ở các khu vực bị ảnh hưởng, da có thể trở nên dày, cứng và có bề mặt sần sùi do việc gãi thường xuyên.
• Sưng và viêm: Các vùng da bị tổn thương có thể bị sưng và viêm, kèm theo cảm giác nóng rát.
• Mụn nước nhỏ: Trong một số trường hợp, có thể xuất hiện các mụn nước nhỏ, dễ vỡ và có thể rỉ dịch.
• Nứt da: Ở các trường hợp nặng, da có thể nứt nẻ, gây đau đớn và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Thay đổi màu da: Da tại các vùng bị viêm có thể trở nên sẫm màu hoặc sáng màu hơn so với vùng da bình thường xung quanh.

Những triệu chứng này có thể thay đổi tùy theo độ tuổi và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Trẻ em thường bị ảnh hưởng ở mặt và da đầu, trong khi người lớn có thể bị tổn thương da ở tay, cổ và mặt.

Nguyên nhân viêm da cơ địa bẩm sinh

Viêm da cơ địa là một bệnh lý da liễu có nguyên nhân phức tạp, điển hình nhất không thể không kể tới như:

• Yếu tố di truyền: Đây là nguyên nhân chủ yếu, nếu trong gia đình có người mắc các bệnh tương tự, nguy cơ khi sinh con bị viêm da sẽ cao hơn.
• Rối loạn hệ miễn dịch: Ở những người bị viêm da cơ địa, hệ miễn dịch thường phản ứng quá mức với các tác nhân bên ngoài, dẫn đến tình trạng viêm da mãn tính.
• Hàng rào bảo vệ da suy yếu: Da của người bị viêm da cơ địa thường thiếu hụt các lipid cần thiết, làm suy giảm chức năng hàng rào bảo vệ da. Điều này khiến da dễ bị mất nước và dễ bị kích ứng bởi các yếu tố bên ngoài.
• Yếu tố môi trường: Các tác nhân môi trường như ô nhiễm, bụi bẩn, hóa chất, thời tiết khắc nghiệt hoặc các yếu tố dị ứng khác (như phấn hoa, lông thú, thực phẩm) có thể kích hoạt hoặc làm trầm trọng thêm bệnh.
• Yếu tố tâm lý: Stress và căng thẳng cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ hoặc làm nặng thêm các triệu chứng của viêm da cơ địa.
• Nhiễm trùng: Nhiễm khuẩn hoặc nhiễm nấm có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm da, do da bị tổn thương dễ bị tấn công bởi các vi khuẩn hoặc nấm từ môi trường..

Biến chứng của viêm da cơ địa

Viêm da cơ địa nếu không được chữa trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống như sau:

• Nhiễm trùng da: Do tình trạng ngứa ngáy liên tục, người bệnh có xu hướng gãi, đặc biệt là trẻ nhỏ. Hành động này có thể làm tổn thương da, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và lây lan sang các vùng da khác. Nếu vi khuẩn xâm nhập vào vết thương qua móng tay, có thể dẫn đến lở loét da hoặc thậm chí hoại tử.
• Bội nhiễm Virus: Viêm da cơ địa có thể dẫn đến bội nhiễm virus, gây sốt cao và ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng. Tình trạng này đòi hỏi sự chăm sóc y tế kịp thời để tránh các vấn đề nghiêm trọng hơn.
• Phản ứng do thuốc: Sử dụng không đúng loại thuốc điều trị có thể dẫn đến phản ứng toàn thân, như nổi ban và ngứa dữ dội. Điều này có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như sốt rét.
• Ảnh hưởng đến mắt: Nếu viêm da cơ địa xảy ra quanh vùng mắt, có thể gây ra các vấn đề về thị giác, như viêm mí mắt, viêm kết giác mạc hoặc rối loạn chức năng tuyến lệ.
• Sẹo: Sau khi vết viêm da lành, có thể để lại sẹo, thường có màu đỏ hoặc sẫm, gây mất thẩm mỹ, đặc biệt là trên vùng da mặt.
• Rủi ro bệnh lý mạn tính: Người bệnh viêm da cơ địa có nguy cơ cao mắc các bệnh lý mạn tính khác như hen suyễn, viêm mũi dị ứng, hội chứng suy hô hấp hoặc hen phế quản.

XEM THÊM: Bệnh Viêm Da Cơ Địa Có Lây Không? Làm Sao Để Phòng Ngừa?

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn gặp phải các triệu chứng của viêm da cơ địa, điều quan trọng là nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu để được chẩn đoán chính xác và lập kế hoạch điều trị hiệu quả. Bác sĩ sẽ giúp bạn hiểu rõ các yếu tố gây kích ứng và làm nặng thêm tình trạng bệnh của mình.

Ngoài ra, hãy liên hệ với bác sĩ ngay nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy có thể có nhiễm trùng da, chẳng hạn như:

• Đau, sưng hoặc cảm giác nóng xung quanh vùng phát ban.
• Xuất hiện vệt đỏ lan rộng từ khu vực phát ban.
• Dịch mủ chảy ra từ vùng da bị tổn thương.
• Sốt kèm theo các triệu chứng đã được liệt kê phía trên.

Điều trị viêm da cơ địa bẩm sinh

Mỗi cấp độ của viêm da cơ địa sẽ được điều trị theo các phương pháp khác nhau. Dưới đây là những phương án điều trị thường được bác sĩ chỉ định:

Chữa bệnh bằng cây thuốc nam

Nhiều loại cây thuốc nam có khả năng kháng khuẩn và kháng viêm được sử dụng để hỗ trợ điều trị viêm da cơ địa, giúp làm giảm triệu chứng và ngăn ngừa lây lan bệnh lý.

• Lá trầu không: Chứa tinh dầu Eugenol và polyphenol với hàm lượng cao, lá trầu không có đặc tính kháng khuẩn và sát trùng mạnh mẽ. Những hoạt chất này giúp thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào da, hỗ trợ làm lành vết thương và giảm nguy cơ nhiễm trùng.
• Tỏi đen: Tỏi đen có thể được ăn trực tiếp hoặc ngâm trong rượu để sử dụng hàng ngày. Rượu tỏi đen dùng để thoa lên da có tác dụng giảm sưng, đau và ngứa rát, làm dịu các triệu chứng viêm da cơ địa.
• Lá khế: Lá khế có chứa các hoạt chất kháng viêm, giúp làm dịu da và giảm viêm. Loại lá này có thể được sử dụng cho cả trẻ em và người lớn, nhưng cần chú ý đến liều lượng để tránh kích ứng.
• Lá lốt: Lá lốt chứa các chất kháng viêm tự nhiên như benzyl acetate, beta-caryophyllene và ancaloit. Những hoạt chất này sẽ hỗ trợ điều trị viêm da cơ địa hiệu quả. Lá lốt là thảo dược an toàn và có thể được sử dụng tại nhà theo các bài thuốc hướng dẫn.

Sử dụng các cây thuốc nam này có thể giúp hỗ trợ điều trị viêm da cơ địa. Tuy nhiên, bạn cần theo dõi phản ứng của cơ thể và tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

CHI TIẾT HƠN: Mẹo Dùng Lá Trầu Không Chữa Viêm Da Cơ Địa Đơn Giản, Hiệu Quả

Sử dụng thuốc

Nếu tình trạng viêm da đã trở nặng hơn, bạn có thể tham khảo các loại thuốc được bác sĩ khuyên dùng như sau:

• Kem bôi da: Các loại kem bôi ngoài da thường chứa Corticosteroid, giúp giảm ngứa, làm mềm da và kháng khuẩn. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc bôi cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ do lạm dụng. Một số loại thuốc bôi phổ biến trong điều trị viêm da cơ địa bao gồm Sodermix, Dermovate Cream và Steroid.
• Thuốc uống: Trong những trường hợp bệnh nặng hơn, bác sĩ có thể kê đơn thuốc uống kết hợp với thuốc bôi ngoài da. Các loại thuốc uống thường được sử dụng gồm Metasone, Medrol và Prednison.
• Thuốc tiêm: Đối với những trường hợp viêm da cơ địa nghiêm trọng, khi các biện pháp bôi và uống không mang lại hiệu quả, bác sĩ thường sẽ chỉ định dùng thuốc tiêm. Dù phương pháp này chưa phổ biến và có chi phí khá cao, nhưng hiệu quả điều trị thường rất tốt, đặc biệt là ở các trường hợp khó điều trị.

Những phương pháp này giúp kiểm soát các triệu chứng và ngăn ngừa tái phát. Người bệnh cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Liệu pháp điều trị viêm da cơ địa hiệu quả nhất

Ngoài việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, viêm da cơ địa còn có thể được điều trị thông qua các liệu pháp hiện đại khác, bao gồm:

• Liệu pháp ánh sáng: Trong những trường hợp bệnh nhân không đáp ứng tốt với thuốc hoặc bệnh thường xuyên tái phát, liệu pháp ánh sáng có thể được chỉ định. Phương pháp này sử dụng tia UVA và UVB nhân tạo để chiếu lên vùng da bị tổn thương, giúp kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa tái phát.
• Băng thuốc: Đây là một phương pháp điều trị chuyên sâu, thường áp dụng cho những trường hợp bệnh nặng. Bác sĩ sẽ làm sạch vùng da tổn thương, sau đó dùng thuốc tẩm vào băng gạc và đắp trực tiếp lên da, giúp thuốc thẩm thấu sâu hơn và tăng cường hiệu quả điều trị.
• Liệu pháp tâm lý: Viêm da cơ địa gây ngứa ngáy, khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và giấc ngủ của người bệnh. Do đó, các liệu pháp tâm lý như sửa đổi hành vi, thói quen hằng ngày và thư giãn. Khi áp dụng có thể giúp người bệnh giảm căng thẳng, hạn chế việc gãi ngứa, từ đó cải thiện tình trạng bệnh.

Cách phòng tránh Viêm da cơ địa bẩm sinh

Dưới đây là một số cách phòng tránh và giảm thiểu các đợt bùng phát viêm da:

• Dưỡng ẩm thường xuyên, sử dụng loại kem dưỡng ẩm không mùi, không chứa chất tạo màu và hương liệu ít nhất 2 lần mỗi ngày, đặc biệt là sau khi tắm.
• Bạn nên tắm nước ấm, không quá nóng và không nên tắm quá lâu. Khi dùng sữa tắm nên lựa chọn sản phẩm dịu nhẹ, không hương liệu.
• Chọn quần áo cotton mềm mại, tránh các loại vải gây kích ứng như len hoặc sợi tổng hợp.
• Tránh gãi và vùng da bị viêm, cắt ngắn móng tay và giữ cho chúng sạch sẽ để giảm thiểu tổn thương da khi gãi.
• Giữ môi trường sống sạch sẽ, vệ sinh nhà cửa thường xuyên, đặc biệt là phòng ngủ. Giúp giảm thiểu các tác nhân gây dị ứng như bụi và lông thú nuôi.
• Nếu bạn biết mình dị ứng với một số chất nhất định, hãy cố gắng tránh tiếp xúc với chúng.
• Stress có thể khiến bệnh viêm da ngày càng trầm trọng hơn. Tìm các cách để thư giãn và giảm căng thẳng, chẳng hạn như tập yoga, thiền hoặc nghe nhạc.
• Cân bằng chế độ ăn uống, bổ sung trái cây, rau củ và ngũ cốc nguyên hạt có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm viêm.
• Uống đủ nước mỗi ngày sẽ giúp da khỏe mạnh và giảm khô da.

Việc chủ động thăm khám, điều trị và phòng ngừa là cách hiệu quả để kiểm soát viêm da cơ địa bẩm sinh. Chúng tôi hy vọng rằng thông tin được chia sẻ sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan hơn về tình trạng của mình và đưa ra các phương án điều trị hợp lý.