Viêm Đa Xoang

Viêm đa xoang là một tình trạng viêm nhiễm hiếm gặp nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ bị biến chứng nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh là do vi khuẩn và virus tấn công hệ thống hô hấp của người bệnh. Bạn đọc muốn tìm hiểu thêm về tình trạng này đừng bỏ qua những thông tin hữu ích có trong bài viết sau đây!

Viêm đa xoang là bệnh gì?

Viêm đa xoang là tình trạng lớp mô niêm mạc của nhiều xoang bị viêm nhiễm rồi trở nên sưng tấy. Xoang vốn là những hốc rỗng nằm phía sau xương gò má và xương trán, có nhiệm vụ giữ ẩm cho lỗ mũi đồng thời bảo vệ cơ thể khỏi bụi bẩn hoặc những chất gây dị ứng. Các xoang khỏe mạnh thường thông thoáng trong khi các khoang bị viêm xảy ra hiện tượng tắc nghẽn và chứa đầy dịch nhầy bên trong.

Bệnh viêm đa xoang cũng được chia thành 2 dạng bệnh chính đó là viêm đa xoang cấp tính và mạn tính:

• Viêm đa xoang cấp tính

Đây là thể bệnh xảy ra phổ biến nhất với các dấu hiệu ban đầu thường gây nhầm lẫn với bệnh cảm lạnh, ví dụ như sổ mũi, nghẹt mũi, đau nhức đầu,… Tình trạng này đột ngột diễn ra và có thể kéo dài trong khoảng 2 đến 4 tuần.

• Viêm đa xoang mạn tính

Trái ngược với thể bệnh cấp tính, thể bệnh mãn tính có các triệu chứng kéo dài dai dẳng đến 12 tuần, thậm chí lâu hơn. Bệnh khó điều trị dứt điểm, dễ tái phát và đeo bám người bệnh nhiều năm sau.

Khác với viêm xoang, viêm đa xoang là bệnh lý hiếm gặp nhưng các đối tượng nhiễm bệnh có thể bao gồm cả trẻ em và người lớn tuổi. Trong trường hợp không được điều trị sớm, bệnh có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe cũng như sinh hoạt thường nhật của bệnh nhân.

Nguyên nhân gây ra viêm đa xoang

Viêm đa xoang thường là kết quả của việc các loại virus cảm cúm, cảm lạnh lây lan từ đường hô hấp trên đến hốc xoang và gây viêm. Cũng có một số trường hợp tình trạng này có liên quan đến vi khuẩn, ví dụ như vi khuẩn liên cầu nhóm A streptococcus, nhưng tỷ lệ thường thấp hơn so với virus. Các chuyên gia nhận định rằng việc răng miệng nhiễm nấm đôi khi cũng có thể khiến bệnh đa xoang hình thành.

Các yếu tố khiến nguy cơ mắc bệnh trở nên cao hơn có thể kể đến là:

• Dị ứng đường hô hấp và một số tình trạng liên quan khác như viêm mũi dị ứng, hen suyễn hoặc polyp xoang mũi. 
• Thói quen hút thuốc thường xuyên hoặc phải tiếp xúc thụ động nhiều với khói thuốc lá.
• Hệ thống miễn dịch bị suy yếu do lupus ban đỏ, nhiễm HIV, tiểu đường,…

Triệu chứng ở người bị viêm đa xoang

Các triệu chứng thường thấy ở người bệnh viêm đa xoang gồm có:

• Mũi bị nghẹt kèm theo đó là hiện tượng sổ mũi, chảy nước mũi liên tục. Chất dịch nhầy chảy ra từ lỗ mũi thường đục và có màu vàng xanh.
• Cảm giác đau nhức quanh hốc mắt, má và trán rất khó chịu. Trong một số trường hợp, bệnh nhân cũng có thể bị đau đầu dữ dội.
• Sốt cao, nhiệt độ cơ thể thường dao động trong khoảng 38 độ C hoặc lớn hơn.
• Khứu giác suy giảm, người bệnh khó có thể phân biệt được mùi vị và xuất hiện cả tình trạng hôi miệng.
• Đối với trẻ em còn có thể xuất hiện thêm một số triệu chứng khác như: Cơ thể bứt rứt, khó thở, bỏ bú mẹ, giọng nói thay đổi.

Lưu ý: Bệnh thường phát triển sau khi nhiễm trùng đường hô hấp trên, ví dụ cảm lạnh, xảy ra. Các dấu hiệu ban đầu dễ gây nhầm lẫn với cảm lạnh hay cúm nhưng sau đó thì xảy ra ở tần suất dày đặc và cảm giác khó chịu hơn.

Viêm đa xoang có gây nguy hiểm hay không?

Viêm đa xoang nếu không phát hiện và điều trị sớm thì rất dễ xảy ra biến chứng, nhất là với trường hợp liên quan đến vi khuẩn. Các biến chứng có thể bao gồm:

• Nhiễm trùng mắt và các mô xung quanh: Hốc xoang, mắt và một số khu vực xung quanh mắt có chung mạch máu và đường dẫn lưu bạch huyết. Vì vậy, nếu vi khuẩn trong xoang lây lan ra các vùng lân cận, chúng có thể khiến mắt và những mô gần đó bị nhiễm trùng. Hậu quả là tầm nhìn của bệnh nhân suy giảm, thậm chí phải đối mặt với nguy cơ mù lòa.
• Có cục máu đông trong xoang: Bệnh đa xoang kéo dài cũng có thể dẫn đến biến chứng xuất hiện cục máu đông trong các hốc xoang. Những cục máu đông này khiến lưu lượng máu đến mắt và một số bộ phận thần kinh trung ương bị cản trở, gây ra hiện tượng đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, nhạy cảm với ánh sáng,…
• Viêm màng não hoặc áp xe não: Đây là một biến chứng hiếm gặp nhưng tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ xấu đối với sức khỏe bệnh nhân, thậm chí là cả tử vong. Vi khuẩn, virus hoặc nấm men từ hốc xoang có thể di chuyển lên trung khu thần kinh não bộ, tấn công lên các mạch máu và gây ra tình trạng áp xe não, viêm màng não

Các cách chẩn đoán bệnh

Chẩn đoán viêm đa xoang được thực hiện thông qua các biện pháp sau đây:

• Khám tổng thể: Các bác sĩ có thể hỏi bệnh nhân về các triệu chứng thường gặp phải cũng như xem xét qua hốc mũi để tìm kiếm biểu hiện lâm sàng. Thường thì bệnh đa xoang có các dấu hiệu khá đặc trưng như đau hốc mắt, đau gò má,…
• Nội soi mũi: Đối với biện pháp này, các bác sĩ sẽ đưa một ống nội soi nhỏ vào bên trong lỗ mũi. Kết quả là hình ảnh trực quan bên trong hốc mũi và hốc xoang được đưa về máy tính, giúp bác sĩ nhận định tình hình đang xảy ra.
• Chụp CT: Với các trường hợp nghi ngờ biến chứng, bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân thực hiện xét nghiệm chụp CT. Phương pháp này cho thấy hình ảnh chi tiết bên trong hốc xoang của người bệnh và giúp bác sĩ dễ dàng tìm ra các dấu hiệu bất thường.
• Xét nghiệm mẫu dịch nhầy trong xoang: Các mẫu dịch nhầy bên trong xoang và lỗ mũi được thu lấy bằng tăm bông và chuyển đến phòng thí nghiệm. Tại đây, một số biện pháp kiểm tra chuyên sâu được thực hiện nhằm tìm ra sự tồn tại của loại vi khuẩn đang gây nhiễm trùng cho các hốc xoang.

Điều trị viêm đa xoang

Viêm đa xoang cần được điều trị sớm để phòng ngừa nguy cơ biến chứng gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần tuân thủ đúng theo chỉ dẫn từ bác sĩ nhằm đảm bảo quá trình chữa trị đạt kết quả tốt nhất.

Dưới đây là một số cách điều trị bệnh xoang được áp dụng phổ biến:

Áp dụng bài thuốc dân gian

Đối với các bệnh nhân ở giai đoạn đầu với những triệu chứng mức độ nhẹ thì có thể sử dụng bài thuốc dân gian sau đây:

• Nước muối pha loãng: Nước muối với thành phần chính là natri clorua có thể giúp sát khuẩn và làm sạch hốc xoang, ngăn ngừa sự tích tụ của nấm, virus, hạn chế sự hình thành dịch nhầy hiệu quả. Cách thực hiện: Người bệnh pha nước muối theo tỷ lệ 1 thìa cà phê muối hạt với 400ml nước ấm, chiết dung dịch vào lọ có ống nhỏ, dùng nhỏ mũi mỗi ngày 3 đến 4 lần.
• Cây lược vàng: Loại dược liệu này sở hữu hàm lượng lớn hoạt chất chống viêm, giúp giảm đau và cải thiện tình trạng sưng tấy trên niêm mạc xoang nhanh chóng, hiệu quả. Cách thực hiện: Cắt nhỏ 10g lá cây lược vàng, cho vào bát sứ rồi đem hấp cách thủy 20 phút. Phần nước cốt thu được để nguội rồi dùng nhỏ vào lỗ mũi để làm vệ sinh ít nhất 2 lần/ngày.
• Râu ngô và đương quy: Cả râu ngô và đương quy đều có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm và giải độc, giúp người bệnh cải thiện tình trạng chảy nước mũi, đau hốc mắt đồng thời hạn chế tối đa sự hình thành của vi khuẩn. Cách thực hiện: Rễ đương quy và râu ngô dùng mỗi loại 20g, đem rửa sạch và nấu nước. Khi nước còn hơi nóng bốc lên thì sử dụng để xông mũi, thực hiện đều đặn ngày 1 lần.

Tây y chữa viêm đa xoang

Đối với người bệnh viêm đa xoang nặng với các triệu chứng kéo dài dai dẳng có thể sử dụng các biện pháp Tây y dưới đây:

• Dùng thuốc trị đờm: Nghẹt mũi là biểu hiện thường thấy ở người bệnh đa xoang và gây ra cảm giác tắc nghẽn, khó thở rất khó chịu. Trong những trường hợp này, thuốc trị đờm guaifenesin là lựa chọn đáng thử. Guaifenesin có thể giúp làm loãng chất dịch nhầy trong hốc xoang, giúp xoang thông thoáng và dễ chịu hơn.
• Thuốc kháng sinh và thuốc giảm đau: Để điều trị dứt điểm tình trạng viêm nhiễm, sốt hay đau vùng xoang, người bệnh có thể sử dụng thuốc kháng sinh (amoxicillin) và thuốc giảm đau non steroid (ibuprofen, naproxen). Thuốc kháng sinh giúp tiêu diệt vi khuẩn gây viêm trong khi thuốc giảm viêm giải quyết cảm giác khó chịu mà các triệu chứng đi kèm gây ra.
• Phẫu thuật: Nếu việc dùng thuốc không mang lại hiệu quả đồng thời tình trạng viêm liên tục tái phát thì các bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật. Phẫu thuật thường giúp làm thông hốc xoang, loại bỏ các mô tế bào viêm nhiễm nặng hoặc cắt bỏ các polyp gây tắc nghẽn ở bên trong xoang.

Người bệnh ăn gì và kiêng ăn gì?

Bên cạnh các vấn đề như bệnh viêm đa xoang là gì, nguyên nhân, cách điều trị,… người bệnh cũng cần bổ sung thêm những kiến thức liên quan đến chế độ dinh dưỡng. Tuy rằng thực phẩm không thể giúp loại bỏ tận gốc nguyên nhân gây bệnh nhưng có thể giúp bệnh nhân cảm thiện phần nào các triệu chứng khó chịu.

Các loại thực phẩm nên tăng cường trong bữa ăn hàng ngày gồm có:

• Các loại cá và hải sản giàu omega-3 như cá trích, cá mòi, cá hồi,…giúp chống lại tình trạng viêm nhiễm xoang hiệu quả.
• Thực phẩm giàu vitamin C giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng và giảm tình trạng nghẹt mũi. Ví dụ: Cam, dứa, chanh vàng, kiwi,…
• Rau xanh đậm như cải bó xôi, rau cải xoăn, bông cải xanh,… giúp sức khỏe nhanh hồi phục và chống viêm hiệu quả.

Bên cạnh đó, người bệnh đa xoang nên hạn chế:

• Các loại thực phẩm chứa nhiều đường như bánh ngọt, nước có gas, kẹo cứng,.. vì có thể khiến tình trạng tích tụ dịch nhầy trong xoang tồi tệ hơn.
• Những thực phẩm như cà chua, chocolate, sữa và chế phẩm từ sữa, chuối cũng nên tránh vì có thể khiến hốc xoang tắc nghẽn nghiêm trọng hơn.

Khám, chữa viêm đa xoang ở đâu tốt?

Người bệnh viêm đa xoang có thể đi khám và điều trị tại các địa chỉ sau đây:

• Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung Ương: Đây là đơn vị đầu ngành về Tai Mũi Họng tại nước ta, đáp ứng đầy đủ cả về vật chất, trang thiết bị và đội ngũ y bác sĩ. Bệnh nhân khi tìm đến thăm khám tại đơn vị có thể yên tâm về chất lượng, dịch vụ cũng như các chi phí cần thiết khác. Địa chỉ và thông tin liên lạc: Số 78 Giải Phóng, Phương Đình, Q.. Đống Đa, Hà Nội – 024.3868.6050.
• Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM: Một trong những địa chỉ uy tín, đáng tin cậy thuộc địa bàn TP. HCM mà người bệnh có thể tham khảo là Bệnh viện Đại học Y dược. Khoa Tai Mũi Họng của bệnh viện được đánh giá cao nhờ vào đội ngũ nhân viên, y bác sĩ tận tâm, chuyên môn giỏi cùng các thiết bị y tế hiện đại hàng đầu. Địa chỉ và thông tin liên lạc: 215 Hồng Bàng, phường 11, Q.5,TP.HCM – 028.3855.4269.

Phòng tránh bệnh viêm đa xoang

Để phòng tránh tình trạng viêm đa xoang, mọi người có thể thực hiện các biện pháp sau đây:

• Hạn chế sử dụng thuốc lá và các chất kích thích khác, nếu không phải người nghiện thuốc thì nên tránh khói thuốc thụ động.
• Đeo khẩu trang khi ra nơi đông người như xe bus, trung tâm thương mại, đường phố đồng thời chú ý giữ gìn vệ sinh tay bằng dung dịch sát khuẩn đạt chuẩn Bộ Y tế.
• Không tiếp xúc gần với những bệnh nhân đang bị cảm lạnh, cảm cúm hoặc mắc phải các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên.
• Vệ sinh nhà cửa thường xuyên để tránh sự tích tụ của các loại bụi bẩn, nấm mốc trong không khí. Nếu phòng ngủ thiếu độ ẩm thì mọi người nên đặt mua các máy phụ sương để ngăn không cho lỗ mũi và hốc xoang bị khô hoặc kích ứng.
• Đi khám sức khỏe định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ đồng thời tiêm chủng đầy đủ các loại vaccine giúp phòng tránh bệnh lý đường hô hấp.

Bài viết hy vọng với những thông tin được tổng hợp trên đây, bạn đọc đã phần nào giải đáp được các băn khoăn, thắc mắc liên quan tới vấn đề viêm đa xoang là gì, nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả. Lời khuyên tốt nhất là bệnh nhân nên đi khám sớm ngay từ khi phát hiện các dấu hiệu bất thường để được chẩn đoán tình trạng bệnh và có biện pháp xử lý hiệu quả.