Muỗi Sốt Xuất Huyết Là Gì, Mức Độ Nguy Hiểm Và Cách Phòng Tránh?

Sốt xuất huyết là bệnh lý cực nguy hiểm do loài muỗi sốt xuất huyết gây nên. Chúng truyền virus dengue gây bệnh sang người, để lại nhiều biến chứng xấu cho sức khỏe. Vậy loại muỗi gây bệnh sốt xuất huyết là loài gì? Đặc điểm, tập tính và mức độ nguy hiểm ra sao? Tất cả thông tin liên quan bệnh lây nhiễm này sẽ có trong bài viết dưới đây!

Muỗi sốt xuất huyết là loài muỗi nào?

Có hàng triệu loài muỗi khác nhau trên thế giới. Nhưng không phải loài nào cũng là muỗi sốt xuất huyết. Chỉ có muỗi Aedes aegypti có khả năng truyền virus gây bệnh cho con người, khiến người bệnh xuất hiện các triệu chứng xấu, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe và tính mạng.

Sốt xuất huyết là bệnh lý truyền nhiễm do virus dengue gây nên. Chúng sống trong cơ thể các loài côn trùng hút máu, đặc biệt là muỗi Aedes aegypti. Khi muỗi hút máu người, virus sẽ thông qua vòi hút truyền sang cơ thể người. Tại đây, virus tiếp tục nhân lên, phát triển. Khi số lượng virus trong cơ thể đạt đến một ngưỡng nhất định, người bệnh sẽ phát bệnh và xuất hiện các triệu chứng: Sốt, phát ban, đau nhức toàn thân, nặng hơn là xuất huyết tại các bộ phận trên cơ thể.

Bản thân muỗi sốt xuất huyết Aedes aegypti không có chứa sẵn virus dengue. Muỗi sẽ hút máu của người nhiễm sốt xuất huyết, sau đó truyền sang người chưa mắc, khiến bệnh lây từ người qua muỗi, rồi sang người.

Nguồn gốc, đặc điểm, tập tính của loài muỗi gây sốt xuất huyết

So với các loài muỗi thông thường, muỗi vằn sốt xuất huyết (Aedes aegypti) có một số đặc điểm khác biệt, nổi trội. Cụ thể như sau:

Nguồn gốc

Theo các nhà nghiên cứu, muỗi sốt xuất huyết Aedes aegypti xuất hiện đầu tiên ở các nước châu Phi. Sau quá trình di cư, sự lưu thông hàng hóa, đi lại giữa các châu lục, muỗi cũng theo các xe, tàu chở hàng hay phương tiện đi lại và lan truyền sang các châu lục khác. Hiện nay, loài muỗi sốt xuất huyết này đã có mặt tại hầu hết các nơi trên thế giới. Bất cứ nơi đâu có muỗi Aedes aegypti xuất hiện, nơi đó cũng có nguy cơ bùng phát dịch sốt xuất huyết rất cao.

Đặc điểm

Muỗi Aedes aegypti có ngoại hình tương tự các loài muỗi khác trên thế giới. Loài muỗi này cũng có thân mỏng, một đôi cánh vảy và một đôi cánh cứng. Tuy nhiên, loài muỗi này cũng có một số điểm khác biệt. Để phân biệt chính xác muỗi sốt xuất huyết với muỗi thông thường, chúng ta có thể dựa vào một số đặc điểm sau:

• Muỗi Aedes aegypti có màu đen, vòi dài, chiều dài trung bình 1,2 cm.
• Trọng lượng trung bình của muỗi dao động trong khoảng 2,5 mg.
• Trên phần thân và chân của muỗi Aedes aegypti có những đốm trắng như vằn nhỏ. Vì vậy, người ta còn gọi chúng với cái tên muỗi vằn sốt xuất huyết.

Tập tính

Muỗi Aedes aegypti thường sinh sản, phát triển mạnh ở những nơi đông dân cư sinh sống. Có thể là nông thôn và cả ở thành thị. Muỗi đực thường hút nhựa cây, nhựa hoa quả để tồn tại. Còn muỗi cái hút máu người và động vật, trở thành trung gian truyền bệnh sốt xuất huyết nguy hiểm.

Chúng thường tập trung quanh các khu vực hồ, ao, bụi rậm hoặc vũng nước đọng ẩm thấp. Ở trong nhà, muỗi sốt xuất huyết sẽ đẻ trứng tại bất kỳ nơi nào có chứa nước như bể nước, bể cá, chai, lọ, bát có chứa nước,… Trong cuộc đời, muỗi cái có thể sinh sản từ 3 – 6 lần, mỗi lần 10 – 20 trứng.

Trứng muỗi sẽ nở thành loăng quăng khi tiếp xúc với nước hoặc có độ ẩm phù hợp. Trong điều kiện khô hạn, trứng muỗi cũng có thể sống được tới vài ngày. Sau một thời gian phát triển, con loăng quăng sẽ hoàn thiện các bộ phận, mọc cánh, biết bay và trở thành muỗi.

Trong ngôi nhà của bạn, muỗi có thể trú ngụ tại các góc tối như góc tủ, gầm giường, nhà kho,… Vào buổi tối, muỗi sẽ bay ra và đốt người nhiều nhất. Nguy cơ lây truyền bệnh sốt xuất huyết cũng từ đây mà ra.

Mức độ nguy hiểm của muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết

Aedes aegypti chính là tác nhân khiến con người mắc bệnh sốt xuất huyết vô cùng nguy hiểm. Ban đầu, muỗi Aedes aegypti sẽ hút máu người đã mang bệnh. Virus dengue sẽ tồn tại trong cơ thể muỗi và ủ bệnh từ 7 – 14 ngày. Trong thời gian đó, virus đã nhân lên gấp bội và xuất hiện ở vòi muỗi.

Khi muỗi đốt một người lành, virus sẽ từ vòi và tuyến nước bọt của muỗi truyền sang cho người bệnh. Muỗi đốt càng nhiều người thì mức độ lây lan virus càng cao, khiến sốt xuất huyết dễ bùng phát thành đại dịch.

Sau khi bị muỗi mang mầm bệnh đốt, người ta sẽ nhiễm sốt xuất huyết. Đây là bệnh lý cực kỳ nguy hiểm. Bệnh có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng cho sức khỏe cũng như đến tính mạng. Một số hậu quả xấu mà muỗi sốt xuất huyết có thể gây ra cho người bệnh như:

• Sốt cao liên tục, đau đầu, mệt mỏi, chán ăn, cơ thể suy nhược, đau nhức toàn thân,…
• Tiểu cầu suy giảm nhanh chóng, khiến người bệnh bị xuất huyết dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng, xuất huyết dạ dày dẫn đến nôn, đi ngoài ra máu.
• Suy giảm chức năng gan, thận do cơ thể bị thiếu nước và chất điện giải trầm trọng. Đồng thời, gan, thận phải hoạt động quá mức để đào thải độc tố, huyết tương ra khỏi cơ thể.
• Xuất huyết liên tục khiến người bệnh mất máu, thiếu máu lên não, cơ tim, dễ rơi vào trạng thái hôn mê sau, có thể dẫn tới tử vong.

Chính vì thế, để đảm bảo an toàn sức khỏe, tránh mắc bệnh sốt xuất huyết, mỗi chúng ta cần tự bảo vệ bản thân, thực hiện các biện pháp phòng tránh muỗi Aedes aegypti một cách nghiêm túc, có hiệu quả.

Làm thế nào để phòng tránh muỗi sốt xuất huyết?

Để ngăn chặn bệnh dịch này, cách tốt nhất là tiêu diệt, phòng tránh loài muỗi truyền bệnh. Dựa vào đặc điểm, tập tính của Aedes aegypti, có rất nhiều phương pháp ngăn ngừa muỗi bạn có thể tham khảo và áp dụng như:

• Những nơi ẩm thấp hoặc tối tăm như ao, hồ, sông, bụi rậm là môi trường lý tưởng để muỗi sinh sản và phát triển. Vì vậy, nếu bạn tránh xa các địa điểm trên, nguy cơ bị muỗi đốt cũng sẽ thấp hơn.
• Bạn nên thường xuyên vệ sinh, dọn dẹp nhà cửa và cả khu vực quanh nhà ít nhất 1 lần/tuần. Hãy hạn chế tối đa vật dụng thừa thãi trong nhà, đóng kín bể nước, hạn chế để nước bị đọng trong nhà hoặc sân.
• Có rất nhiều vật dụng tiêu diệt, xua đuổi muỗi sốt xuất huyết bạn có thể dùng đến như: nhang đốt muỗi, vợt điện bắt muỗi, đèn bắt côn trùng, lưới cửa lỗ nhỏ bao bọc quanh nhà, thoa kem chống muỗi,… Ngoài ra, các chuyên gia khuyến cáo người dân nên mắc màn trong khi đi ngủ.
• Để đảm bảo chắc chắn muỗi không thể xâm nhập vào ngôi nhà của bạn, hãy phun thuốc diệt muỗi quanh nhà theo hướng dẫn của chính quyền địa phương. Các loại thuốc này có chứa hóa chất tiêu diệt muỗi mà không ảnh hưởng đến con người. Vì vậy, bạn có thể hoàn toàn yên tâm khi áp dụng phương pháp này. Đặc biệt, nên phun vào mùa hè, khi trời nóng, ẩm, hay mưa và xuất hiện nhiều muỗi nhất.
• Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần mặc quần áo dài tay khi đi ra ngoài vào buổi tối. Đồng thời, hãy nhắc nhở trẻ em không vui chơi quanh các khu vực bụi rậm, ao hồ ẩm thấp, tránh bị muỗi đốt.
• Ngay khi có biểu hiện bất thường, bạn cũng nên đi xét nghiệm sốt xuất huyết để phát hiện và điều trị sớm, tránh các biến chứng nguy hiểm. Người đã mắc bệnh cũng cần bảo vệ bản thân, tránh bị muỗi đốt và lan truyền mầm bệnh sang cho người khác.

Trên đây là những thông tin liên quan đến muỗi sốt xuất huyết Aedes aegypti. Đây là loài côn trùng mang nhiều hiểm họa, cần phải tiêu diệt, ngăn ngừa. Đây cũng là cách bảo vệ bản thân, cộng đồng khỏi dịch bệnh sốt xuất huyết nguy hiểm.