Viêm Da Do Ánh Nắng Có Nguy Hiểm Không? Điều Trị Thế Nào?

Viêm da do ánh nắng là một vấn đề da liễu phổ biến, đặc biệt trong những tháng mùa hè khi da tiếp xúc nhiều hơn với tia UV. Viêm da không chỉ gây ra cảm giác khó chịu, mà còn có thể dẫn đến những tổn thương nghiêm trọng cho da nếu không được bảo vệ và điều trị kịp thời. Trong bài viết này, mọi người hãy cùng Nhất Nam Y Viện tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa cũng như điều trị viêm da do ánh nắng để bảo vệ làn da của bạn một cách hiệu quả.

Viêm da do ánh nắng là gì?

Viêm da do ánh nắng còn được gọi là viêm da do ánh sáng hoặc viêm da do tia UV, là tình trạng viêm da xảy ra khi da tiếp xúc với ánh sáng mặt trời quá mức hoặc tia cực tím (UV). Đây là một loại viêm da phổ biến và có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, đặc biệt là những người có làn da nhạy cảm hoặc không được bảo vệ đầy đủ khỏi ánh nắng.

Xem thêm: Bệnh Viêm Da Có Tự Hết Không? Khi Nào Cần Khám Bác Sĩ?

Viêm da do ánh nắng có thể gây tổn thương lâu dài cho da. Bao gồm lão hóa sớm, nếp nhăn và tăng nguy cơ ung thư da. Vì vậy, việc mọi người bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời là rất quan trọng.

Triệu chứng viêm da do ánh nắng

Triệu chứng viêm da do ánh nắng (hay còn gọi là cháy nắng) thường xuất hiện vài giờ sau khi tiếp xúc quá mức với ánh nắng mặt trời hoặc các nguồn tia UV nhân tạo. Các triệu chứng viêm da do tia UV có thể bao gồm:

• Đỏ da: Vùng da tiếp xúc với ánh nắng trở nên đỏ, đôi khi có cảm giác nóng rát.
• Đau và ngứa: Cảm giác đau, rát hoặc ngứa ngáy có thể xuất hiện trên vùng da bị ảnh hưởng.
• Sưng: Da có thể bị sưng nhẹ hoặc sưng phù nề, đặc biệt là ở những vùng da mỏng như mặt và cổ.
• Phồng rộp: Trong trường hợp nặng, da có thể bị phồng rộp, chứa đầy dịch trong suốt hoặc hơi vàng.
• Bong tróc da: Sau vài ngày, da bắt đầu bong tróc khi các tế bào da bị tổn thương được thay thế.
• Khô da: Da trở nên khô và căng sau khi bị cháy nắng.
• Mệt mỏi và sốt: Trong một số trường hợp, người bị cháy nắng nặng có thể cảm thấy mệt mỏi, ớn lạnh hoặc sốt nhẹ.
• Đau đầu và buồn nôn: Đôi khi, cháy nắng nặng có thể gây ra đau đầu và buồn nôn.

Nguyên nhân viêm da do ánh nắng

Các nguyên nhân chính dẫn đến viêm da do tia UV gồm có:

• Tiếp xúc kéo dài với ánh nắng mặt trời: Khi da tiếp xúc với ánh sáng mặt trời trong thời gian dài mà không có sự bảo vệ thích hợp, tia UV có thể gây tổn thương cho các tế bào da và dẫn đến viêm. Đặc biệt là trong các khoảng thời gian ánh nắng mạnh như giữa trưa.
• Thiếu bảo vệ chống nắng: Việc không sử dụng kem chống nắng, không mặc quần áo bảo vệ hoặc không đeo kính râm khi ra ngoài trong những giờ nắng gắt làm tăng nguy cơ bị viêm da do ánh nắng. Kem chống nắng với chỉ số SPF thấp hoặc không được thoa lại thường xuyên có thể không đủ bảo vệ.
• Tia UV từ các nguồn nhân tạo: Việc sử dụng giường tắm nắng hoặc các thiết bị phát ra tia UV có thể gây tổn thương tương tự như ánh sáng mặt trời. Những thiết bị này phát ra tia UV mạnh, dễ gây viêm da nếu không được sử dụng đúng cách.

Đọc ngay: Viêm Da Cơ Địa Cấp Tính Là Gì? Nguyên Nhân, Cách Chữa

• Da nhạy cảm hoặc dễ bị cháy nắng: Người có làn da nhạy cảm, da sáng màu hoặc có tiền sử dễ bị cháy nắng có nguy cơ cao hơn bị viêm da do ánh nắng. Da nhạy cảm thường phản ứng nhanh hơn với tia UV và dễ bị tổn thương.
• Sử dụng các sản phẩm chứa thành phần nhạy cảm với ánh nắng: Một số sản phẩm chăm sóc da hoặc thuốc có thể làm da trở nên nhạy cảm hơn với ánh sáng mặt trời. Ví dụ, các sản phẩm chứa retinoids, axit alpha hydroxy (AHA) hoặc thuốc chống nấm có thể làm tăng nhạy cảm với ánh nắng.
• Điều kiện thời tiết và môi trường: Các điều kiện như nắng gắt, gió mạnh hoặc môi trường có độ phản xạ cao như bờ biển hoặc núi tuyết cũng có thể làm tăng mức độ tiếp xúc với tia UV và nguy cơ bị viêm da.
• Thay đổi thời gian tiếp xúc đột ngột: Thay đổi đột ngột trong thời gian tiếp xúc với ánh nắng, như từ việc không tiếp xúc với ánh nắng trong mùa đông và sau đó tiếp xúc nhiều trong mùa hè, có thể làm da không kịp thích ứng, dễ bị tổn thương.

Những đối tượng có nguy cơ bị viêm da do nắng

Những đối tượng có nguy cơ cao bị viêm da do ánh nắng bao gồm:

• Người có làn da sáng màu, da mỏng hoặc dễ bị cháy nắng có nguy cơ cao hơn bị viêm da do ánh nắng. Làn da sáng có ít melanin, khiến da dễ bị tổn thương hơn khi tiếp xúc với tia UV.
• Đối tượng không sử dụng kem chống nắng hoặc sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF thấp dễ bị viêm da do ánh nắng. Kem chống nắng giúp bảo vệ da khỏi tác động của tia UV và không sử dụng hoặc không thoa lại thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ bị viêm da.
• Những người phải làm việc ngoài trời hoặc tham gia các hoạt động ngoài trời trong thời gian dài mà không có biện pháp bảo vệ thích hợp có nguy cơ cao bị viêm da do ánh nắng.
• Những người có tiền sử các bệnh lý da liễu như eczema hoặc viêm da cơ địa có thể dễ bị tổn thương hơn khi tiếp xúc với ánh nắng. Các tình trạng da này có thể làm giảm khả năng bảo vệ da và làm da dễ bị viêm.
• Người sử dụng giường tắm nắng hoặc các thiết bị phát ra tia UV mà không có sự bảo vệ phù hợp có thể gây tổn thương da nghiêm trọng. Những thiết bị này phát ra tia UV mạnh, dễ dẫn đến viêm da nếu sử dụng quá mức hoặc không đúng cách.
• Trường hợp sử dụng các sản phẩm chăm sóc da chứa thành phần làm tăng độ nhạy cảm của da với ánh nắng. Chẳng hạn như retinoids hoặc axit alpha-hydroxy, có nguy cơ cao hơn bị viêm da do ánh nắng.
• Những người mắc các bệnh lý liên quan đến hệ miễn dịch hoặc đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch có thể có làn da nhạy cảm hơn với ánh nắng và dễ bị tổn thương hơn khi tiếp xúc với tia UV.

Đọc ngay: Viêm Da Cơ Địa Có Ăn Được Thịt Gà Không?

Phương pháp chẩn đoán viêm da do ánh nắng

Chẩn đoán viêm da do ánh nắng thường bao gồm một số bước cơ bản để xác định nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng da. Dưới đây là các phương pháp chẩn đoán viêm da do tia UV chính:

Khám lâm sàng

• Lịch sử bệnh: Bác sĩ sẽ thu thập thông tin về tiền sử bệnh của bạn, bao gồm thời gian tiếp xúc với ánh nắng, các triệu chứng xuất hiện và mức độ nghiêm trọng của chúng.
• Khám da: Bác sĩ sẽ kiểm tra kỹ lưỡng các dấu hiệu trên da, bao gồm màu sắc, độ sưng, sự xuất hiện của các mảng đỏ, bong tróc hoặc phồng rộp.

Hỏi về thói quen tiếp xúc với ánh nắng

• Tần suất và thời gian tiếp xúc: Bác sĩ sẽ hỏi về thói quen tiếp xúc với ánh nắng, chẳng hạn như thời gian bạn dành ở ngoài trời, các hoạt động ngoài trời và việc sử dụng các biện pháp bảo vệ như kem chống nắng.
• Sử dụng sản phẩm làm đẹp và giường tắm nắng: Nếu bạn sử dụng giường tắm nắng hoặc các sản phẩm có thể làm da nhạy cảm hơn với ánh nắng, bác sĩ sẽ cần biết để đánh giá nguyên nhân.

Xét nghiệm da

• Test tiếp xúc: Đôi khi, bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm tiếp xúc để xác định xem liệu các triệu chứng có phải do viêm da tiếp xúc hay không, mặc dù điều này ít khi cần thiết cho viêm da do ánh nắng.
• Xét nghiệm sinh thiết da: Trong một số trường hợp nghiêm trọng hoặc khi triệu chứng không rõ ràng, bác sĩ có thể lấy mẫu da (biopsy) để phân tích dưới kính hiển vi. Điều này giúp loại trừ các bệnh da liễu khác và xác định mức độ tổn thương do ánh nắng.

Đánh giá các yếu tố nguy cơ

• Bác sĩ có thể hỏi về các yếu tố nguy cơ như làn da sáng màu, tiền sử viêm da hoặc bệnh lý da liễu và thói quen bảo vệ da khi tiếp xúc với ánh nắng.
• Dựa trên kết quả khám lâm sàng và xét nghiệm, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Bao gồm các biện pháp giảm viêm, làm dịu da và phòng ngừa tổn thương thêm.

Tìm hiểu thêm: Viêm Da Cơ Địa Bội Nhiễm Là Gì? Nguyên Nhân, Cách Điều Trị

Cách điều trị viêm da do ánh nắng

Việc điều trị viêm da do ánh nắng (cháy nắng) tập trung vào việc làm dịu các triệu chứng và hỗ trợ quá trình lành da. Tùy vào mức độ nghiêm trọng, các phương pháp điều trị có thể bao gồm:

Chăm sóc tại nhà

• Làm mát da: Áp dụng khăn mát hoặc tắm nước mát để giảm nhiệt độ da và làm dịu cảm giác nóng rát.
• Dưỡng ẩm: Sử dụng kem dưỡng ẩm không mùi, không chứa cồn để làm dịu và giữ ẩm cho da. Lô hội cũng là một lựa chọn tốt để làm dịu da cháy nắng.
• Uống nhiều nước: Bổ sung đủ nước giúp ngăn ngừa mất nước, đặc biệt quan trọng khi bị cháy nắng.
• Tránh tiếp xúc với ánh nắng: Che chắn vùng da bị cháy nắng khỏi ánh nắng mặt trời để tránh tổn thương thêm.
• Không làm vỡ phồng rộp: Nếu có phồng rộp, hãy để chúng tự lành để tránh nhiễm trùng. Nếu phồng rộp lớn hoặc gây đau đớn, hãy đi khám bác sĩ.
• Thuốc giảm đau: Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen hoặc acetaminophen để giảm đau và hạ sốt nếu cần.

Điều trị y tế

• Thuốc bôi: Bác sĩ có thể kê đơn kem bôi corticosteroid để giảm viêm và ngứa.
• Thuốc uống: Trong trường hợp cháy nắng nặng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc corticosteroid đường uống hoặc thuốc kháng histamin để giảm viêm và dị ứng.
• Chăm sóc vết thương: Nếu có phồng rộp lớn hoặc nhiễm trùng, bác sĩ có thể cần phải chọc hút dịch hoặc kê đơn thuốc kháng sinh.

Biện pháp phòng ngừa viêm da do ánh nắng

Phòng ngừa viêm da do ánh nắng là rất quan trọng để bảo vệ làn da của bạn khỏi những tổn thương không đáng có. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa tác hại từ tia UV gây viêm da hiệu quả:

Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng

• Tránh ra ngoài vào giờ cao điểm: Giảm thiểu thời gian ở ngoài trời, đặc biệt là từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều khi tia UV mạnh nhất.
• Tìm kiếm bóng râm: Khi ở ngoài trời, hãy tìm kiếm bóng râm để giảm tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp.
• Mặc quần áo bảo hộ: Đội mũ rộng vành, đeo kính râm và mặc quần áo dài tay, chất liệu dày dặn để che chắn da khỏi ánh nắng.

Sử dụng kem chống nắng

• Chọn kem chống nắng phù hợp: Sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF ít nhất 30, có khả năng chống lại cả tia UVA và UVB.
• Thoa kem đúng cách: Thoa kem chống nắng đều lên toàn bộ vùng da tiếp xúc với ánh nắng ít nhất 15 – 20 phút trước khi ra ngoài. Thoa lại sau mỗi 2 giờ hoặc ngay sau khi bơi, đổ mồ hôi nhiều.

Click xem ngay: Viêm Da Cơ Địa Đối Xứng Là Gì? Cách Điều Trị Hiệu Quả

Chăm sóc da

• Dưỡng ẩm: Giữ ẩm cho da bằng cách sử dụng kem dưỡng ẩm thường xuyên, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với ánh nắng.
• Tránh các sản phẩm gây kích ứng: Tránh sử dụng các sản phẩm có thể làm tăng độ nhạy cảm của da với ánh nắng như nước hoa, mỹ phẩm chứa cồn hoặc hương liệu mạnh.

Thận trọng khi sử dụng thuốc

• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trong trường hợp bạn đang sử dụng thuốc – TPCN nào khác, hãy hỏi bác sĩ xem chúng có làm tăng độ nhạy cảm của da với ánh nắng hay không.
• Bảo vệ da cẩn thận: Nếu thuốc của bạn có thể gây nhạy cảm ánh sáng, hãy thực hiện các biện pháp bảo vệ da khỏi ánh nắng một cách nghiêm ngặt.

Khám sức khỏe định kỳ

• Kiểm tra da thường xuyên: Tự kiểm tra da thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường như nốt ruồi mới, thay đổi kích thước hoặc màu sắc của nốt ruồi hiện có.
• Khám da định kỳ: Đến gặp bác sĩ da liễu để kiểm tra da định kỳ, đặc biệt nếu bạn có nguy cơ cao mắc ung thư da.

Viêm da do ánh nắng là tình trạng cần được quan tâm và phòng ngừa đúng cách để tránh những tổn thương lâu dài cho da. Bằng cách áp dụng các biện pháp bảo vệ như dùng kem chống nắng, mặc quần áo bảo vệ và hạn chế tiếp xúc với ánh nắng trong những giờ cao điểm, bạn có thể bảo vệ làn da khỏi tác hại của tia UV. Hãy chăm sóc da cẩn thận và nếu gặp phải các triệu chứng viêm da, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến bác sĩ để được điều trị kịp thời và hiệu quả.