Thuốc Điều Trị Viêm Da Tiếp Xúc: 2 Nhóm Thuốc Thông Dụng Nhất

Thuốc điều trị viêm da tiếp xúc có 2 dạng chính là thuốc bôi ngoài da và viên uống. Mỗi loại thuốc có những ưu điểm khác nhau, phù hợp với từng nhóm đối tượng riêng biệt. Người bệnh cần tìm hiểu và lựa chọn loại thuốc phù hợp để đảm bảo hiệu quả điều trị và hạn chế rủi ro. 

Thuốc bôi ngoài điều trị viêm da tiếp xúc

Do là bệnh khởi phát ngoài da nên các loại thuốc bôi được ưu tiên sử dụng trong phác đồ điều trị viêm da tiếp xúc. Hơn nữa thuốc điều trị viêm da tiếp xúc dạng bôi an toàn hơn dạng uống khi chúng không ảnh hưởng tới chức năng gan, thận.

Nếu bạn đang còn băn khoăn không biết viêm da tiếp xúc bôi thuốc gì thì hãy tham khảo một số loại sau:

1. Dung dịch bôi sát khuẩn viêm da Jarish

Dung dịch Jarish là loại thuốc được kê đơn có chứa Acid boric, một hoạt chất làm ức chế hoạt động nhân đôi của nấm và vi khuẩn trên da. Loại thuốc này mang lại hiệu quả tích cực cho các trường hợp khởi phát viêm da do côn trùng, hóa chất…

Ngoài tác dụng sát trùng và khử khuẩn do viêm da tiếp xúc, dung dịch Jarish còn được sử dụng để điều trị các bệnh da liễu như vảy nến, chàm nhẹ.

Hướng dẫn sử dụng: Nên dùng dung dịch Jarish bôi lên vùng da bị viêm 2 -3 lần/ngày, sau khi dùng thuốc nên để bề mặt thông thoáng, hạn chế tiếp xúc môi trường bụi bẩn, ô nhiễm.

2. Hồ nước – thuốc chữa viêm da tiếp xúc phổ biến

Hồ nước cũng là một sản phẩm hỗ trợ điều trị viêm da tiếp xúc giai đoạn nhẹ. Khi bề mặt da bị tổn thương, viêm đỏ hoặc nổi mụn nước cũng có thể sử dụng hồ nước. Nhờ có các thành phần Kẽm oxit, Glycerin và bột Talc nên hồ nước có khả năng làm dịu da, se vết thương, giảm ngứa và sát trùng vết thương do viêm da tiếp xúc dị ứng hiệu quả.

Hướng dẫn sử dụng: Nên dùng hồ nước 2 lần/ngày, thoa đều lên vùng da bị tổn thương. Tuy nhiên với trường hợp vùng da bị viêm sâu, mưng mủ thì không nên dùng hồ nước mà cần sử dụng một số loại đặc trị khác.

3. Chữa viêm da tiếp xúc bội nhiễm bằng thuốc tím

Nằm trong danh sách các loại thuốc điều trị viêm da tiếp xúc, thuốc tím được nhiều bác sĩ chuyên khoa da liễu khuyên dùng cho các trường hợp bị viêm da bội nhiễm. Trong thuốc tím có chứa kali pemanganat giúp diệt nấm, vi khuẩn gram- và gram+ hiệu quả.

Hướng dẫn sử dụng: Dùng thuốc tím bôi trực tiếp lên da 1 – 2 lần/ngày tùy thuộc và mức độ bệnh. Trường hợp diện tích viêm da lớn có thể pha thuốc tím với nước tắm. Lưu ý khi dùng thuốc tím cần để da thông thoáng, không nên băng kín làm tăng khả năng hấp thụ kali vào máu.

4. Nhóm thuốc kháng sinh điều trị viêm da tiếp xúc tại chỗ

Một số trường hợp viêm da tiếp xúc bội nhiễm có nguy cơ nhiễm trùng cao thì người bệnh cần sử dụng một số loại thuốc bôi có chứa thành phần kháng sinh. Tuy chỉ bôi ngoài ra nhưng khi dùng nhóm thuốc này người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ liều lượng sử dụng để làm giảm nguy cơ kháng thuốc của vi khuẩn.

Một số sản phẩm nằm trong nhóm thuốc điều trị viêm da tiếp xúc có kháng sinh như Fusidicort, Bactroban, Tyrosur, Gentamicin 0.3%, Decocort cream và Derimucin.

Hướng dẫn sử dụng: Dùng thuốc theo thời gian và liều lượng bác sĩ khuyến cáo, không tự ý sử dụng thuốc bôi có chứa kháng sinh khi không được chỉ định.

5. Nhóm thuốc chữa viêm da tiếp xúc ức chế calcineurin

Nhóm thuốc điều trị viêm da tiếp xúc ức chế Calcineurin được sử dụng thay thế cho thuốc Corticoid trong một số trường hợp. Nhóm thuốc này giúp cân bằng miễn dịch và ức chế viêm, làm giảm ngứa ngáy ở vùng da viêm nhiễm.

Ngoài điều trị viêm da tiếp xúc thì nhóm thuốc này có thể dùng để chữa viêm da cơ địa, vảy nến và các bệnh da liễu khác. Một số loại thuốc có mặt trong nhóm này như Tacrolimus, Pimecrolimus.

Hướng dẫn sử dụng: Bôi thuốc ngoài da theo chỉ định của bác sĩ, không nên tự ý tăng liều dùng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và ác tính hóa tế bào viêm nhiễm.

6. Thuốc điều trị viêm da tiếp xúc có chứa Corticoid

Nhóm thuốc có chứa Corticoid giúp ức chế miễn dịch từ đó làm giảm tổn thương da, chống viêm và cải thiện triệu chứng ngứa ngáy. Thuốc được chỉ định khi da đã ngừng chảy dịch.

Một số loại thuốc thuộc nhóm Corticoid gồm có Dipolac G, Fucidin H, Gentrisone, Eumovate, Diprosone.

Hướng dẫn sử dụng: Dùng thuốc bôi ngoài da hàng ngày theo hướng dẫn, thuốc chỉ được kê đơn tối đa 15 – 20 ngày. Trường hợp không thấy bệnh thuyên giảm nên đi thăm khám để đổi loại thuốc điều trị phù hợp. Lạm dụng thuốc bôi Corticoid có thể gây nên teo da, viêm nang lông, giãn mao mạch…

7. Dùng kem làm mềm da chữa viêm da tiếp xúc

Khi tổn thương do viêm da tiếp xúc đã ngưng chảy dịch, bề mặt da khô lại và tróc vảy thì người bệnh có thể sử dụng các loại kem dưỡng ẩm để cấp ẩm cho da và hỗ trợ tái tạo màng lipid, phục hồi tế bào bị hư tổn và làm tăng khả năng miễn dịch.

Một số loại kem làm mềm da được bác sĩ kê đơn gồm có Physiogel cream, A-derma Exomega, Panthenol cream và Lacticare-HC lotion.

Hướng dẫn sử dụng: Bôi thuốc theo chỉ định của bác sĩ, không dùng thuốc khi miệng vết thương còn rỉ nước, phù nề, có mụn nước.

Như vậy viêm da tiếp xúc bôi thuốc gì còn tùy thuộc vào tình trạng và cấp độ viêm nhiễm. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị thì người bệnh nên đi thăm khám và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ chuyên môn.

Thuốc điều trị viêm da tiếp xúc dạng viên

Một số trường hợp người bệnh bị viêm da tiếp xúc trên diện rộng, tình trạng bệnh đã trở nặng không thể điều trị bằng thuốc bôi thì có thể chuyển sang dùng thuốc uống.  Một số loại thuốc được bác sĩ da liễu khuyên cáo sử dụng như sau:

1. Thuốc uống kháng Histamin tổng hợp

Khi người bệnh bị bị viêm da tiếp xúc, dị ứng sẽ giải phóng ra Histamin gây nên cảm giác ngứa ngáy, viêm đỏ, phù nề và nóng rát trên bề mặt da. Trường hợp này có thể sử dụng thuốc kháng Histamin để làm giảm các triệu chứng ngứa, kháng viêm, hỗ trợ điều trị viêm da dị ứng có mủ.

Một số loại thuốc thuộc nhóm kháng Histamin như Fexofenadin, Cetirizin, Chlorpheniramine, Loratadin và Brompheniramine.

2. Thuốc giảm đau, kháng viêm không chứa chất gây nghiện

Người bệnh có thể sử dụng một số loại thuốc điều trị viêm da tiếp xúc không chứa chất gây nghiện khi xuất hiện triệu chứng kèm theo như sốt, sưng hạch, đau, nhức mỏi. Thuốc có tác dụng làm giảm đau tức thời, giảm sưng viêm, hạ sốt. Người bệnh có thể được kê đơn 1 trong 2 loại thuốc sau:

• Thuốc giảm đau Acetaminophen làm giảm đau nhức, hạ sốt.
• Thuốc chống viêm được kê khi vùng da bị viêm sưng kèm theo sốt nhẹ. Thuốc có tác dụng làm ức chế enzyme cyclooxygenase và prostaglandin từ đó giảm sưng, viêm. Không nên sử dụng nhóm thuốc này cho người có tiền sử xuất huyết tiêu hóa và loét dạ dày – tá tràng.

3. Thuốc điều trị viêm da tiếp xúc có chứa chất gây nghiện

Nhóm thuốc chống viêm có chứa chất gây nghiện được kê đơn khi tình trạng bệnh nặng không thể điều trị bằng nhóm thuốc bôi hay các loại thuốc viên khác. Nhóm thuốc này có tình chống viêm và kháng dị ứng mạnh, nhanh chóng tiêu diệt vi khuẩn gây viêm nhiễm.

Tuy nhiên người bệnh cần hết sức cẩn trọng khi dùng thuốc điều trị viêm da tiếp xúc có chứa chất gây nghiện bởi nhóm thuốc này có thể gây loãng xương, suy thận…

4. Dùng thuốc kháng sinh chữa bệnh viêm da

Khi vùng da bị tổn thương rộng người bệnh có thể phải sử dụng đến thuốc kháng sinh liều cao trong 7 – 10 ngày. Các loại kháng sinh được kê đơn chủ yếu nằm trong nhóm Cephalosporin và Penicillin.

Lưu ý khi sử dụng thuốc kháng sinh để chữa viêm da tiếp xúc người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ. Bệnh nhân nên bổ sung nước và các thực phẩm chứa probiotic để giảm thiểu tác dụng phụ của thuốc.

5. Dùng thêm các loại thuốc bổ sung vitamin

Trong đơn thuốc được kê cho người bị viêm da tiếp xúc có thể có thêm một số loại thuốc bổ sung vitamin và kẽm. Các viên uống này giúp người bệnh tăng sức đề kháng, làm giảm tổn thương bề mặt da.

Ngoài ra, người bệnh có thể tự bổ sung thêm các loại thực phẩm chứa nhiều kẽm và vitamin nếu không nằm trong nhóm đối tượng chống chỉ định.

Khuyến cáo khi sử dụng thuốc điều trị viêm da tiếp xúc

Khi dùng thuốc điều trị viêm da tiếp xúc để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất, ngoài việc dùng theo đúng liều lượng được kê đơn thì người bệnh cũng cần lưu ý thêm:

• Hết sức cẩn trọng khi sử dụng thuốc đặc biệt là nhóm thuốc có chứa kháng sinh.
• Không tự ý sử dụng thuốc, người bệnh nên đi thăm khám và dùng thuốc theo kê đơn.
• Khi bị ngứa không nên gãi khiến tổn thương ngoài da thêm nặng và làm tăng khả năng lây lan sang các vùng da khác.
• Không nên sử dụng các loại sữa tắm, kem dưỡng có tính kích ứng.
• Không nên tiếp xúc với hóa chất như xà phòng, nước rửa bát, dung môi công nghiệp…
• Khi dùng thuốc chữa viêm da tiếp xúc phát sinh bất kỳ triệu chứng bất thường nào thì cần ngưng dùng thuốc và đến cơ sở y tế để được thăm khám.
• Tránh các loại đồ ăn gây ngứa như thịt gà, đồ ăn kích thích sưng viêm như gạo nếp…
• Hạn chế tiếp xúc với môi trường khói, bụi, độc hại để tránh làm kích ứng da khiến bệnh ngày càng nặng hơn.
• Không tự ý chuyển loại thuốc, không kết hợp các loại thuốc với nhau khi chưa có chỉ định.
• Ăn các đồ thanh mát, uống nhiều nước kết hợp với trà thải độc để thanh lọc cơ thể.

Theo Thầy thuốc ưu tú Lê Phương, viêm da tiếp xúc là bệnh lý mang tính toàn thân, xuất phát từ sự suy yếu tạng phủ, mất cân bằng miễn dịch, khiến hàng rào bảo vệ da suy yếu nên các yếu tố ngoại tà, dị nguyên, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập, dẫn đến tình trạng “uất tích độc tố” lâu ngày và phát triệu chứng qua da. 

Vì vậy, nếu chỉ sử dụng thuốc bôi hoặc thuốc uống có tác dụng kháng sinh, kháng histamin tổng hợp sẽ chỉ có tác dụng điều trị triệu chứng bên ngoài, trong khi nguyên nhân sâu xa gây bệnh bên trong cơ thể chưa được loại bỏ nên rất dễ tái phát khi gặp các yếu tố thuận lợi. Vì vậy, lời khuyên của các chuyên gia là nên sử dụng những bài thuốc kết hợp “trong uống, ngoài bôi”, có cơ chế tác động chuyên sâu giúp loại bỏ toàn bộ căn nguyên gây bệnh viêm xa tiếp xúc và mang đến hiệu quả lâu dài, bền vững.

Với các loại thuốc điều trị viêm da tiếp xúc đã được giới thiệu trong bài viết này hy vọng giúp người bệnh biết được nên dùng thuốc bôi hay thuốc uống. Tuy nhiên để đảm bảo an toàn cho sức khỏe và có hiệu quả điều trị cao nhất thì bệnh nhân nên đi thăm khám để được chẩn đoán và kê đơn phù hợp.

CLICK ĐỌC NGAY:

• Viêm da cơ địa là gì? Dấu hiệu và cách điều trị hiệu quả cao
• Viêm da mủ có lây không? Biện pháp điều trị và cách phòng bệnh lây lan