Trào Ngược Dạ Dày Đau Họng Có Nguy Hiểm Không? Điều Trị Thế Nào?

GERD hay chứng trào ngược dạ dày – thực quản là một bệnh lý phổ biến ở nhiều đối tượng thuộc các độ tuổi khác nhau. Một trong những triệu chứng của bệnh là đau họng. Vậy nhận biết dấu hiệu trào ngược dạ dày đau họng như thế nào và liệu có nguy hiểm không? Bài viết sẽ giải đáp chi tiết, đồng thời cung cấp một số giải pháp khắc phục hiệu quả để bạn đọc tham khảo.

Nhận biết triệu chứng trào ngược dạ dày đau họng

Trào ngược dạ dày đau họng là một trong những biểu hiện thường gặp ở bệnh nhân mắc bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD). Tình trạng này xuất hiện khi dịch dạ dày chứa acid và enzyme tiêu hóa bị đẩy lên thực quản và lên đến cổ họng, gây ra đau họng, viêm nhiễm và các triệu chứng khác như khó nuốt, ngứa cổ họng, khàn tiếng, nóng rát ở ngực, đau tức ngực,… 

Nguyên nhân chính gây nên trào ngược dạ dày là do cơ vòng thực quản bị giãn hoặc suy giảm chức năng đóng – mở, không hoạt động tốt để ngăn chặn sự trào ngược của dịch dạ dày lên thực quản. Lúc này, các dịch vụ trong dạ dày hoặc thậm chí dịch mật từ tá tràng bị trào ngược lên cổ họng, từ đó gây viêm nhiễm, ngứa rát và đau nhức.

Tuy nhiên, đau họng do trào ngược dạ dày và triệu chứng đau họng thông thường do cảm cúm hay viêm đường hô hấp thường có những triệu chứng tương đồng. Do đó, việc chẩn đoán chính xác đôi khi gặp khó khăn. Tình trạng trào ngược dạ dày đau họng thường có những triệu chứng như sau:

• Cảm giác châm chọc hoặc đau nhức ở họng, đặc biệt khi nuốt.
• Hắt hơi hoặc ho khan liên tục.
• Tiếng kêu rít hoặc tiếng khàn khàn khi nói.
• Cảm giác nặng nề hoặc khó chịu ở vùng ngực và thực quản.
• Đau buồn nôn hoặc buồn nôn.
• Chảy nước miếng nhiều hơn thường lệ.

Như vậy, những triệu chứng như ngứa cổ họng, khó phát âm, khàn tiếng, nóng rát ở ngực, thường xuyên hắng giọng, cảm giác khó nuốt, ho khi ngủ hoặc khi nằm là những dấu hiệu đặc trưng của đau họng do trào ngược dạ dày. Điểm khác biệt để phân biệt với đau họng thông thường là tình trạng này thường tái phát nhiều trên 3 tháng lần dù bệnh nhân giữ ấm và vệ sinh răng miệng, súc họng thường xuyên. 

Hiện tượng đau, viêm họng ở bệnh nhân bị trào ngược sẽ kéo dài và không thể cải thiện bằng các loại thuốc cảm cúm hay các phương pháp chữa cảm, giảm viêm thông thường. Nếu không được điều trị căn nguyên gây nên – chứng trào ngược dạ dày thì tình trạng này sẽ tái phát liên tục, đồng thời có thể gây nên nhiều vấn đề sức khỏe nguy hiểm. Chính vì vậy, nếu có bất kỳ triệu chứng này, bạn nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời để tránh các biến chứng nghiêm trọng khác.

Bị trào ngược dạ dày đau họng do đâu và có nguy hiểm không?

Như đã nói ở trên, trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là tình trạng dịch dạ dày chứa acid bị đẩy ngược lên thực quản do sự giãn hoặc suy yếu của cơ vòng thực quản. Acid dạ dày này có khả năng ăn mòn cao, gây tổn thương niêm mạc của thực quản và họng, dẫn đến đau họng và viêm họng.

Do đó, nguyên nhân gây đau họng của bệnh nhân trào ngược dạ dày chính là sự ăn mòn niêm mạc của họng bởi acid dạ dày, khiến niêm mạc trở nên viêm nhiễm và nhạy cảm, gây ra cảm giác đau, ngứa và khó chịu.

Ngoài ra, sự viêm nhiễm có thể lan rộng sang vùng họng, gây ra viêm amidan hoặc viêm xoang, khiến triệu chứng đau họng trở nên nặng hơn và kéo dài hơn. Vì vậy, để cải thiện tình trạng đau họng này, bệnh nhân cần được điều trị nguyên nhân gây nên, tức chứng trào ngược dạ dày – thực quản. Việc điều trị này không chỉ giúp giảm đau họng mà còn giảm nguy cơ các biến chứng khác liên quan đến dạ dày và hệ tiêu hóa.

Ngoài ra, nếu bạn bị trào ngược dạ dày và đau họng kéo dài, không được điều trị kịp thời hoặc kiểm soát không tốt, có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng hơn và nguy hiểm đến sức khỏe.

Trong trường hợp trào ngược dạ dày kéo dài, acid dạ dày có thể phá hủy niêm mạc thực quản và gây viêm, loét, viêm thực quản. Bệnh nhân ho dai dẳng liên tục, chất lượng cuộc sống suy giảm. 

Nếu để lâu, bệnh nhân không chỉ có thể bị mất giọng, khó khăn khi nuốt, viêm xoang, viêm tai giữa hoặc viêm phế quản, mà còn có thể gây chít hẹp thực quản, vòng thực quản và Barrett thực quản. Barrett thực quản là biến chứng nguy hiểm nhất của viêm họng trào ngược, có thể dẫn đến ung thư thực quản, thậm chí đe dọa đến tính mạng

Vì vậy, nếu bạn bị trào ngược dạ dày đau họng với những triệu chứng rõ ràng hoặc kéo dài nhiều ngày, hãy đi khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị bệnh trào ngược dạ dày – thực quản kịp thời.

Một số phương pháp điều trị trào ngược dạ dày đau họng hiệu quả nhất

Khi bị đau họng do trào ngược dạ dày – thực quản, bệnh nhân cần được điều trị theo hướng kiểm soát triệu chứng, hạn chế biến chứng, đồng thời làm lành tổn thương hoặc phục hồi chức năng cơ vòng thực quản để dứt điểm bệnh GERD. Dưới đây là một số phương pháp giảm đau họng, đồng thời kiểm soát triệu chứng và đẩy lùi tình trạng trào ngược dịch dạ dày để bạn đọc tham khảo:

Kiểm soát triệu chứng đau họng

Nếu bạn bị đau rát họng nghiêm trọng do dịch acid từ dạ dày trào ngược lên, bác sĩ có thể chỉ định một loại thuốc giảm đau họng để kiểm soát tình trạng này, trước khi kê đơn thuốc trị trào ngược. 

Bên cạnh đó, bạn có thể tự chăm sóc cổ họng bằng cách sử dụng các phương pháp tại nhà đơn giản như:

• Ngậm thuốc hoặc xịt họng: Có thể sử dụng các loại thuốc hoặc xịt họng giúp giảm đau và làm dịu cổ họng. Bạn có thể hỏi ý kiến bác sĩ hoặc nhà thuốc để được tư vấn loại thuốc phù hợp.
• Uống đủ nước: Việc uống đủ nước sẽ giúp giảm khô họng và làm giảm đau hơn. Vì vậy, bạn nên uống đủ lượng nước trong ngày để giữ cho cơ thể luôn được cung cấp đủ nước.
• Tránh tiếp xúc với chất kích thích: Tránh hút thuốc, uống rượu hay các loại thức uống có gas. Những chất này có thể làm tổn thương niêm mạc họng và gây ra cảm giác đau hơn.
• Hạn chế sử dụng giọng nói: Nếu bạn phải sử dụng giọng nói nhiều trong công việc hoặc hàng ngày, hãy cố gắng giảm bớt việc nói và nghỉ ngơi thường xuyên để giảm tải cho niêm mạc họng.
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Việc nghỉ ngơi đầy đủ và đủ giấc sẽ giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng và giảm đau hơn.

Xem thêm: Trào Ngược Độ A Có Nguy Hiểm Không, Điều Trị Như Thế Nào?

Nếu triệu chứng đau họng của bạn không được kiểm soát hoặc còn kéo dài trong thời gian dài, hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời.

Xây dựng lối sống khoa học và chế độ dinh dưỡng tốt

Những thói quen sống tốt sau đây có thể giúp cải thiện bệnh trào ngược dạ dày và giảm các triệu chứng viêm họng:

• Chia nhỏ bữa ăn trong ngày, mỗi lần ăn ít và không để quá no, điều này giúp giảm áp lực lên dạ dày.
• Không nằm ngay sau khi ăn để tránh dịch dạ dày trào ngược lên thực quản.
• Không hút thuốc vì nicotine có thể làm giãn cơ thực quản và kích thích tăng tiết acid dạ dày.
• Duy trì cân nặng phù hợp để giảm áp lực lên vùng bụng và tránh dịch dạ dày và acid bị đẩy lên cơ vòng thực quản.
• Hạn chế mặc quần áo bó chật vùng bụng để tránh chèn ép lớn lên dạ dày.

Đồng thời, người bị đau họng do trào ngược dạ dày nên ăn những thực phẩm có chất xơ (rau củ, hoa quả tươi, ngũ cốc nguyên hạt,…), các loại thực phẩm chứa nhiều protein (thịt gà, cá, đậu hạt, sữa chua,…), các nhóm thức ăn chứa vitamin, khoáng chất,… Các loại thực phẩm này giúp cân bằng đường huyết, duy trì sức khỏe đường tiêu hóa và hạn chế các triệu chứng trào ngược dạ dày. 

Bệnh nhân cũng cần tránh ăn các thực phẩm cay nóng, có tính acid và vị chua,… Ngoài ra, việc uống đủ nước cũng rất quan trọng để giữ ẩm cho niêm mạc họng và dịch tiết dạ dày, giảm nguy cơ bị đau họng và các triệu chứng khác. 

Sử dụng thuốc Tây trị trào ngược dạ dày – thực quản

Các loại thuốc chống trào ngược dạ dày hiện nay chủ yếu có tác dụng giảm sản xuất hoặc trung hòa acid trong hệ tiêu hóa để bảo vệ thực quản. Các loại thuốc được chỉ định nhiều nhất có thể kể đến gồm:

• Thuốc ức chế thụ thể H2: Hay còn được gọi là thuốc kháng histamin H2, có tác dụng chính là ngăn chặn bài tiết acid dạ dày, từ đó giảm triệu chứng trào ngược, ngăn chặn nguy cơ viêm, đau họng. Thuốc có thể mua và sử dụng mà không có đơn kê với các loại phổ biến như Cimetidin, Ranitidin, Famotidin,… với dạng sử dụng qua đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch. Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn nên tham khảo ý kiến bác sĩ và dùng theo liều chỉ định.
• Thuốc trung hòa acid dạ dày: Thường được chia làm 2 nhóm gồm thuốc hấp thụ được và không hấp thụ được. Dạng thuốc hấp thụ được có thể kể đến như Natri bicarbonate hoặc Canxi cacbonat,… có tác dụng nhanh chóng. Loại thuốc hấp thụ chỉ nên dùng 1 – 2 ngày vì có thể gây ra nhiễm kiềm. Trong khi đó, thuốc không hấp thụ được như Magie hydroxit hay nhôm hydroxit,… sẽ an toàn hơn dù có tác dụng chậm hơn. Việc sử dụng cả 2 nhóm thuốc trung hòa acid này đều cần có đơn kê và chỉ định của bác sĩ.
• Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Có tác dụng hạn chế sản xuất acid dạ dày hạn chế tổn thương cho niêm mạc dạ dày và thực quản, từ đó cải thiện triệu chứng đau họng. Thuốc có thời gian tác dụng kéo dài nên cần được sử dụng theo liệu trình dài ngày, được chỉ định theo từng bệnh nhân. Một số loại thuốc PPI được dùng phổ biến gồm Esomeprazole, Pantoprazole, Lansoprazole … có thể được dùng qua đường uống hoặc tĩnh mạch.
• Các loại dẫn xuất Prostaglandin tổng hợp: Có tác dụng ngăn chặn nguy cơ niêm mạc dạ dày và thực quản bị tổn thương do quá trình điều trị bệnh bằng thuốc chống viêm không steroid (NSAID). Việc sử dụng loại thuốc này cần được thực hiện cực kỳ cẩn trọng vì các tác dụng phụ và đối tượng chống chỉ định.
• Sucralfat: Đây là một phức hợp Sucrose-nhôm có tác dụng bảo vệ niêm mạc thực quản – dạ dày, kháng viêm và tạo rào chống bào mòn trước acid, pepsin và muối mật từ dịch vị trào ngược.

Các loại thuốc trên bao gồm cả dược phẩm không kê đơn và thuốc đặc trị có kê đơn, có thể mua dễ dàng tại nhiều cửa hàng, hiệu thuốc. Tuy nhiên, việc sử dụng bất kỳ loại thuốc Tây nào cho bệnh nhân bị trào ngược dạ dày đau họng đều nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước đó để đảm bảo an toàn, hiệu quả và sử dụng liều dùng phù hợp.

Thực hiện phẫu thuật điều trị trào ngược dạ dày

Phẫu thuật trị trào ngược dạ dày thường chỉ được áp dụng khi các phương pháp điều trị bằng thuốc và thay đổi lối sống không hiệu quả hoặc không đủ để kiểm soát triệu chứng. Thủ thuật này có thể được thực hiện bằng hai phương pháp chính:

• Phẫu thuật nâng cơ thực quản: Thủ thuật này tập trung vào việc tăng độ bóp của cơ thực quản để giảm sự trào ngược của dịch tiêu hóa lên thực quản. Thủ thuật này được thực hiện thông qua việc tạo ra các khía cạnh mới hoặc thắt lại khía cạnh hiện có của cơ thực quản.
• Phẫu thuật dạ dày xoắn ốc (Nissen fundoplication): Thủ thuật này thường được sử dụng khi các biện pháp khác không thành công trong việc kiểm soát triệu chứng trào ngược dạ dày. Thủ thuật này bao gồm việc lấy một phần dạ dày và bọc quanh thực quản, tạo thành một van và ngăn chặn sự trào ngược của dịch tiêu hóa lên thực quản.

Tuy nhiên, phẫu thuật chỉ nên được xem như là phương án cuối cùng trong điều trị trào ngược dạ dày sau khi các phương pháp điều trị khác đã được thử và không thành công. Trước khi quyết định phẫu thuật, bệnh nhân cần thảo luận với bác sĩ để hiểu rõ về các rủi ro và lợi ích của thủ thuật này.

Bài viết trên đã cung cấp nhiều thông tin về hiện tượng trào ngược dạ dày đau họng để bệnh nhân nắm rõ triệu chứng, nguyên nhân, mức độ nguy hiểm và các phương pháp cải thiện, điều trị. Không chỉ đau họng, nếu bạn phát hiện bất kỳ triệu chứng nào của bệnh GERD cũng nên khám khám và điều trị sớm.

Có thể bạn quan tâm: Trào Ngược Dạ Dày Khó Thở: Nguyên Nhân, Hậu Quả Và Cách Điều Trị