Bé Bị Phong Ngứa: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị

Phong ngứa là một tình trạng da phổ biến mà nhiều trẻ em gặp phải, gây ra không ít lo lắng cho các bậc phụ huynh. Khi bé bị phong ngứa không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn gây khó chịu, làm giảm chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa, điều trị phong ngứa sẽ giúp các bậc cha mẹ có thể chăm sóc và bảo vệ con mình tốt hơn.

Bệnh phong ngứa là gì?

Phong ngứa là một bệnh da liễu gây mẩn ngứa ở trẻ, thường được chia thành hai giai đoạn: cấp tính và mãn tính. Trong đó khoảng 90% người bệnh mắc phải giai đoạn cấp tính.

Bệnh thường kéo dài khoảng 2-3 tuần trước khi tự biến mất. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể chuyển sang giai đoạn mãn tính và tái phát nhiều lần. Người bệnh sẽ phải chịu đựng những cơn đau nhức, ngứa ngáy và khó chịu. Đặc biệt, những người bị phong ngứa mãn tính phải đối mặt với cơn ngứa kéo dài nhiều năm, khiến việc điều trị trở nên khó khăn hơn. Bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, nhưng trẻ em là đối tượng phổ biến nhất.

Mặc dù phong ngứa là bệnh ngoài da có triệu chứng nghiêm trọng, nhưng không phải là bệnh truyền nhiễm. Bệnh chủ yếu khởi phát do cơ địa và thể trạng riêng của từng người, vì vậy, dù tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, những người xung quanh cũng không bị lây nhiễm.

Nguyên nhân bé bị phong ngứa

Nguyên nhân gây ra phong ngứa rất đa dạng, dưới đây là một số nguyên nhân khiến trẻ em bị phong ngứa:

• Các thực phẩm như trứng, sữa, đậu phộng, hải sản có thể gây dị ứng, dẫn đến phong ngứa.
• Một số loại thuốc, chẳng hạn như kháng sinh hoặc thuốc giảm đau, có thể gây phản ứng dị ứng ở trẻ em.
• Phấn hoa, lông thú, bụi, mốc hoặc các chất gây dị ứng khác trong môi trường có thể là tác nhân gây bệnh.
• Trẻ bị côn trùng cắn hoặc đốt, chẳng hạn như muỗi, kiến, ong,….
• Một số bệnh nhiễm trùng do virus hoặc vi khuẩn có thể gây phong ngứa như là triệu chứng phụ.
• Các sản phẩm hóa học trong xà phòng, sữa tắm, nước hoa hoặc các chất tẩy rửa có thể gây kích ứng da và phong ngứa.
• Yếu tố di truyền cũng đóng một vai trò quan trọng, nếu cha mẹ có tiền sử bị dị ứng, trẻ có thể dễ bị phong ngứa hơn.
• Các nguyên nhân khác như căng thẳng, lo lắng, hoặc các bệnh lý tự miễn cũng có thể gây ra phong ngứa.

Triệu chứng phong ngứa ở trẻ em

Trẻ bị phong ngứa có thể xuất hiện các triệu chứng cụ thể như sau.

• Các vết mẩn đỏ hoặc hồng có thể xuất hiện trên da, thường có hình tròn hoặc không đều.
• Ngứa ngáy là triệu chứng thường gặp nhất, có thể làm trẻ cảm thấy khó chịu và liên tục gãi.
• Một số vùng da có thể sưng lên, đặc biệt là quanh môi, mắt và cổ.
• Các vết mẩn có thể lớn dần hoặc nhỏ lại, chúng cũng có thể di chuyển từ vị trí này sang vị trí khác trên cơ thể.
• Các vết mẩn thường mọc thành từng nhóm hoặc thành từng vùng rộng trên da.
• Các vết mẩn có thể biến mất sau vài giờ hoặc vài ngày, nhưng cũng có thể tái phát nhiều lần.
• Trong một số trường hợp, trẻ có thể bị sốt nhẹ và cảm thấy mệt mỏi.
• Trong các trường hợp nghiêm trọng, trẻ có thể gặp khó khăn khi thở, mặt, môi hoặc lưỡi bị phù nề nghiêm trọng, đây là dấu hiệu của phản ứng dị ứng nặng (sốc phản vệ) và cần được cấp cứu ngay lập tức.

Chẩn đoán và khám bệnh

Phong ngứa có thể được chẩn đoán và khám bằng nhiều phương pháp khác nhau. Dưới đây là một số phương pháp kiểm tra chẩn đoán phổ biến:

• Test lẩy da: Phương pháp này giúp xác định nguyên nhân gây bệnh bằng cách đưa một hoặc vài dị nguyên vào da và so sánh, đánh giá phản ứng da. Trước khi thực hiện, bệnh nhân cần ngừng dùng thuốc kháng histamine ít nhất 5 ngày.
• Xét nghiệm Panel dị ứng: Dựa trên mẫu máu của bệnh nhân, phương pháp này có thể xác định từ 60 đến 107 dị nguyên gây bệnh phổ biến. Được sử dụng khi bệnh nhân có dấu hiệu dị ứng với nhiều chất hoặc chưa xác định được nguyên nhân cụ thể.
• Test huyết thanh: Sử dụng khi bệnh nhân bị mề đay kéo dài từ 6 tuần trở lên mà chưa rõ nguyên nhân. Bác sĩ sẽ lấy huyết thanh của bệnh nhân và tiêm lại vào da để xác định tình trạng bệnh. Trước khi làm xét nghiệm, bệnh nhân cần ngưng thuốc histamine H1 ít nhất 3 ngày.
• Test thử thách thuốc: Được thực hiện bằng cách đưa thuốc vào cơ thể từ liều thấp đến cao qua đường dùng thuốc tự nhiên. Phương pháp này giúp loại trừ các trường hợp dị ứng thuốc không rõ ràng.

Dựa trên kết quả từ các phương pháp kiểm tra và chẩn đoán, bác sĩ sẽ xác định chính xác tình trạng bệnh, mức độ viêm nhiễm và lập phác đồ điều trị phù hợp để đạt hiệu quả tốt nhất.

Trẻ bị phong ngứa phải làm sao?

Phụ huynh có thể tham khảo và áp dụng các biện pháp điều trị được chia sẻ phía dưới đây.

Tây y chữa bệnh phong ngứa

Để điều trị phong ngứa, phụ huynh có thể cho trẻ sử dụng các loại thuốc Tây như thuốc chống dị ứng, thuốc corticoid và thuốc chống mẫn cảm trên da. Bác sĩ sẽ thăm khám và kê đơn dựa trên tình trạng của người bệnh.

Thuốc chống dị ứng

Thuốc chống histamin thường được dùng để làm giảm ngứa và các triệu chứng như phát ban, mề đay. Các loại thuốc này có hai dạng chính:

• Dạng uống: Bao gồm Loratadin, Cetirizin,…
• Dạng xịt và nhỏ mũi: Olopatadin, Azelastin,…

Thuốc sẽ ngăn chặn histamin, một chất gây ra phản ứng dị ứng và có thể được dùng đơn lẻ hoặc kết hợp với các loại thuốc khác để tăng hiệu quả điều trị.

Thuốc corticoid

Thuốc corticoid được sử dụng trong các trường hợp dị ứng từ mức độ trung bình đến nặng, giúp giảm viêm tại vùng da bị tổn thương, bao gồm các loại thuốc như:

• Dạng xịt mũi: Budesonide, Mometasone,…
• Dạng hít: Bao gồm Fluticasone, Budesonide,…
• Dạng nhỏ: Fluorometholone, Prednisolone,…
• Kem bôi: Flucina, Triamcinolone,….

Thuốc corticoid thường có tác dụng mạnh và nhanh, nhưng chỉ nên sử dụng trong thời gian ngắn (không quá 7 ngày) để tránh tác dụng phụ.

Thuốc chống mẫn cảm

Thuốc chống mẫn cảm giúp giảm sản sinh dị ứng bằng cách bất hoạt các kháng thể IgE tự do và giảm nồng độ kháng thể trong máu, bao gồm:

• Thuốc kháng IgE
• Thuốc kháng Thromboxane A2
• Thuốc kháng Cytokine

Bác sĩ sẽ lựa chọn loại thuốc phù hợp dựa trên tình trạng cụ thể của bệnh nhân.

Lưu ý: Khi sử dụng thuốc Tây để điều trị phong ngứa, bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để tránh các biến chứng và tác dụng phụ không mong muốn.

Cách trị phong ngứa cho bé tại nhà an toàn và hiệu quả

Để giúp bé giảm bớt sự khó chịu, cha mẹ có thể áp dụng các cách điều trị phong ngứa tại nhà đơn giản mà hiệu quả sau đây:

• Chườm lạnh: Sử dụng khăn mềm bọc đá lạnh hoặc túi chườm lạnh chườm lên vùng da bị nổi mẩn. Nhiệt độ lạnh sẽ giúp giảm ngứa, sưng và viêm, mang lại cảm giác dễ chịu cho bé.
• Tắm bằng nước mát: Cho bé tắm bằng nước mát, tránh dùng nước quá nóng có thể làm tình trạng ngứa nặng hơn. Bạn cũng có thể thêm bột yến mạch vào nước tắm để làm dịu da và giảm ngứa hiệu quả.
• Sử dụng kem dưỡng ẩm: Thoa kem dưỡng ẩm dịu nhẹ, không mùi hương lên vùng da bị ảnh hưởng. Kem dưỡng ẩm sẽ giúp làm mềm da, giảm ngứa và kích ứng, đồng thời tạo một lớp màng bảo vệ da khỏi các tác nhân gây hại.
• Tắm lá khế: Lá khế có tính mát, giúp giảm ngứa và kháng viêm hiệu quả. Bạn có thể đun sôi lá khế với nước, để nguội rồi tắm hoặc lau người cho bé.
• Đắp nha đam (lô hội): Nha đam có tính chất làm dịu da, giảm viêm và ngứa, phụ huynh hãy lấy phần gel trong suốt của lá nha đam, rửa sạch và đắp lên vùng da bị nổi mẩn của bé.
• Sử dụng bột baking soda: Hòa tan một ít bột baking soda vào nước tắm của bé hoặc trộn với nước để tạo thành hỗn hợp sền sệt rồi thoa lên vùng da bị ngứa. Baking soda giúp làm dịu da, giảm ngứa và kháng viêm.

ĐỪNG BỎ LỠ: Trẻ Bị Nổi Mề Đay Tắm Lá Gì? 10 Loại Lá Giảm Mẩn Ngứa Nhanh

Phòng tránh bệnh phong ngứa ở trẻ em

Phòng bệnh phong ngứa (eczema) cho trẻ em cần chú ý các biện pháp sau:

• Phụ huynh có thể sử dụng kem dưỡng ẩm dành riêng cho trẻ, dùng sau khi tắm xong.
• Dùng nước ấm, tránh nước quá nóng và hạn chế thời gian tắm không quá 10-15 phút.
• Sử dụng quần áo bằng vải cotton thay vì vải len hoặc sợi tổng hợp.
• Tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột, giữ môi trường sống mát mẻ và độ ẩm vừa phải.
• Đối với những trẻ có tiền sử dị ứng, cần tránh các thực phẩm dễ gây dị ứng như trứng, sữa, đậu phộng, hải sản, v.v.
• Hạn chế tiếp xúc với bụi bẩn, phấn hoa, lông thú cưng và các yếu tố kích thích khác.
• Quan sát và phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh để có biện pháp điều trị kịp thời.

Bé bị phong ngứa là một tình trạng khá phức tạp, đòi hỏi sự quan tâm và chăm sóc đặc biệt từ các bậc phụ huynh. Việc nắm vững kiến thức về nguyên nhân, biểu hiện và các biện pháp điều trị là vô cùng quan trọng. Đồng thời, luôn giữ cho bé một lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lý và môi trường sống sạch sẽ là những yếu tố then chốt góp phần bảo vệ sức khỏe và làn da nhạy cảm của trẻ.