Trẻ Bị Amidan Quá Phát

Trẻ bị amidan quá phát là tình trạng phù nề, sưng đỏ và tăng kích thước amidan rõ rệt. Tình trạng này có thể khiến trẻ gặp phải triệu chứng khó nuốt, mệt mỏi, chậm phát triển, sút cân, suy dinh dưỡng. Để hiểu về tình trạng này, mời các bậc cha mẹ tìm hiểu thông tin trong bài viết dưới đây để có thể phát hiện sớm và xử lý đúng cách, hiệu quả khi trẻ mắc bệnh.

Viêm amidan quá phát ở trẻ em là gì?

Trẻ bị amidan quá phát hay còn được gọi là tình trạng amidan phì đại là một dạng nặng của bệnh viêm amidan. Bệnh lý này xuất phát từ bệnh viêm amidan mạn tính và không được điều trị đúng cách.

Viêm amidan quá phát ở trẻ có thể làm tăng kích thước amidan rõ rệt, gây viêm nhiễm lâu ngày và làm hẹp vùng khoang họng, dẫn tới chức năng ăn uống, nói chuyện bị cản trở. Bệnh lý này có thể tái phát nhiều lần và thường tái phát khoảng 4 lần trở lên trong năm.

Bệnh lý này xuất hiện phổ biến ở trẻ nhỏ, dưới 10 tuổi. Bệnh có thể gây sưng, viêm ở một hoặc cả hai bên amidan, ảnh hưởng trực tiếp đến việc ăn uống và sự phát triển của trẻ.

Tình trạng trẻ bị amidan quá phát được chia thành 4 cấp độ như sau:

• Cấp độ 1: Amidan bị viêm, có hình dạng to tròn, cuống gọn và kích thước chưa tăng quá nhiều. Chiều ngang của amidan rất nhỏ, chiếm khoảng 1/4 so với khoảng cách chân trụ trước của amidan.
• Cấp độ 2: Amidan vẫn sưng, viêm như cấp độ 1 nhưng chiều ngang của amidan đã lớn hơn. Lúc này, chiều ngang amidan chiếm khoảng 1/3 so với khoảng cách chân trụ trước.
• Cấp độ 3: Hình dạng viêm vẫn tương tự độ 1 và độ 2 nhưng chiều ngang của amidan lớn, chiếm đến 1/2 khoảng cách phần giữa chân trụ trước.
• Cấp độ 4: Cấp độ này còn được gọi là amidan quá phát thể xơ chìm. Bề mặt của amidan bị gồ ghề, xuất hiện xơ trắng chằng chịt và hai phần mô trụ trước của amidan màu đỏ sẫm. Tuy nhiên, tình trạng này ít xảy ra ở trẻ em.

Dấu hiệu trẻ bị amidan quá phát

Các dấu hiệu trẻ bị amidan quá phát thường rất rõ ràng. Các bậc cha mẹ hoàn toàn có thể nhận biết các triệu chứng bệnh của con thông qua dấu hiệu điển hình sau đây:

• Amidan bị sưng to: Amidan của bé có biểu hiện sưng phồng, đỏ tấy, kích thước tăng rõ rệt, khoang họng của trẻ bị làm hẹp khiến trẻ khó ăn, khó nuốt và khó nói chuyện.
• Trẻ có triệu chứng đau rát họng: Khi bị viêm amidan, niêm mạc cổ họng sẽ bị khô, đau rát và khó chịu giống như có dị vật trong vùng họng.
• Trẻ bị hôi miệng, hơi thở có mùi do vi khuẩn, và các giả dịch tích tụ tại amidan.
• Trẻ có dấu hiệu ho, ho khan hoặc ho có đờm, thường ho nhiều về tối và ban đêm.
• Khi kích thước amidan tăng bất thường gây cản trở luồng không khí ra vào, khiến giọng nói của trẻ bị thay đổi, gây bất thường khi phát âm và có triệu chứng khàn tiếng.
• Trẻ có triệu chứng sốt cao toàn thân, biếng ăn, sụt cân, có cảm giác khó thở khi ngủ và thở khò khè.

Tại sao trẻ bị amidan quá phát?

Cũng giống như tình trạng viêm amidan, viêm amidan quá phát ở trẻ có thể xảy ra do các nguyên nhân sau:

• Do nhiễm trùng: Trẻ có thể bị viêm amidan quá phát do một số virus, vi khuẩn gây ra các bệnh đường hô hấp như: Virus Parainfluenza, Adenovirus, virus Herpes simplex hoặc liên cầu khuẩn, tụ cầu…
• Do thay đổi thời tiết đột ngột cũng khiến trẻ không kịp thích nghi, làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Môi trường sống của trẻ nếu bị ô nhiễm, nhiều bụi bẩn, khói thuốc và hóa chất cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Trẻ không đánh răng, không súc miệng hàng ngày, không rửa tay bằng xà phòng thường xuyên và không giữ vệ sinh thân thể sạch sẽ có nguy cơ cao bị phì đại amidan.
• Trẻ có tiền sử mắc các bệnh về đường hô hấp như viêm amidan, viêm họng, viêm mũi xoang cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
• Ngoài ra, nếu trẻ có sức đề kháng kém hoặc chế độ dinh dưỡng không khoa học cũng khiến cơ thể dễ bị virus, vi khuẩn tấn công nhiều hơn.

Trẻ bị amidan quá phát có nguy hiểm không?

Viêm amidan quá phát ở trẻ không phải là bệnh lý cấp tính và không đe dọa đến tính mạng của trẻ nếu không phát hiện, điều trị kịp thời. Tuy nhiên, tình trạng này nếu kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển thể chất, trí tuệ của trẻ do trẻ bị mệt mỏi, kém ăn và ít vận động.

Ngoài ra, khi trẻ bị amidan quá phát có thể đối mặt với các nguy cơ biến chứng sau đây:

• Biến chứng áp xe amidan.
• Trẻ bị viêm xoang, viêm tai giữa.
• Có thể bị biến chứng viêm cầu thận cấp, viêm khớp hoặc viêm màng ngoài tim.
• Nguy hiểm hơn, trẻ có thể bị ung thư amidan.

Tình trạng amidan quá phát ở trẻ còn có thể gây ra biến dạng khuôn mặt, khiến trẻ chậm phát triển và suy giảm sức khỏe nghiêm trọng.

Cách điều trị tình trạng viêm amidan hiệu quả

Khi có các triệu chứng bệnh, cha mẹ cần đưa trẻ đến ngay bệnh viện để được kiểm tra và điều trị, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Tại đây, các bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất.

Điều trị viêm amidan quá phát bằng Tây y

Điều trị bằng Tây y đem lại hiệu quả rất tốt cho người bệnh, giúp cải thiện bệnh một cách nhanh chóng và ngăn ngừa bệnh tái phát. Trẻ có thể được chỉ định sử dụng thuốc hoặc phẫu thuật tùy vào tình trạng bệnh.

Dùng thuốc điều trị

Để cải thiện và kiểm soát các triệu chứng bệnh, các bác sĩ có thể chỉ định các nhóm thuốc sau đây:

• Nhóm thuốc chống viêm: Giúp giảm tình trạng sưng, viêm và nóng đỏ ở amidan, giảm kích thước amidan. Nhóm thuốc này bao gồm: Men chống viêm Alphachymotrypsin, Amitase hoặc thuốc chống viêm Corticoid.
• Nhóm thuốc giảm đau, hạ sốt: Thuốc phổ biến nhất là Paracetamol hoặc Ibuprofen cho trẻ lớn hơn.
• Nhóm thuốc long đờm, giảm ho: Bao gồm N – Acetylcystein, Dextromethorphan, Bromhexin… được chỉ định khi trẻ ho nhiều gây kiệt sức hoặc đờm đặc không khạc nhổ ra ngoài được.
• Thuốc súc họng phổ biến là NaCl 0,9% giúp làm sạch đường hô hấp, cải thiện tình trạng viêm nhiễm.

Việc dùng thuốc phải tuân thủ chỉ định của bác sĩ, không tự ý mua thuốc và cho trẻ dùng thuốc sai liều lượng quy định.

Phẫu thuật cắt amidan

Phương pháp phẫu thuật cắt bỏ amidan là phương pháp khá phổ biến. Tuy nhiên, phẫu thuật không được khuyến khích lạm dụng cho trẻ nhỏ bởi amidan có vai trò rất quan trọng trong hệ thống miễn dịch của trẻ.

Thủ thuật cắt amidan có thể ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch, khiến trẻ có nguy cơ cao hơn mắc các bệnh về hô hấp. Ngoài ra, khi cắt amidan còn tiềm ẩn rủi ro như xuất huyết, tử vong.

Vì thế, nếu trẻ bị amidan quá phát chỉ được chỉ định cắt amidan khi việc điều trị nội khoa thất bại, tình trạng bệnh tái phát nhiều lần trong năm khiến trẻ mệt mỏi. Thủ thuật này chỉ nên thực hiện cho trẻ từ 5 tuổi trở lên.

Mẹo dân gian trị amidan quá phát ở trẻ

Ngoài việc điều trị tích cực bằng thuốc, một số mẹo dân gian trị viêm amidan tại nhà cũng được lưu truyền giúp hỗ trợ điều trị bệnh lý này hiệu quả. Một số bài thuốc dân gian các bậc cha mẹ có thể tham khảo áp dụng như sau:

• Sử dụng gừng

Có thể sử dụng 1 nhánh gừng, rửa sạch và cạo vỏ sau đó đập dập, thái lát mỏng. Hãm gừng trong 1 cốc nước sôi trong khoảng 20 phút và cho trẻ uống nước gừng khi còn ấm. Nước gừng giúp giảm viêm, giảm phù nề và làm dịu cổ họng trẻ.

Để trẻ dễ uống hơn có thể thêm một chút đường phèn. Lưu ý không sử dụng mật ong cho trẻ bị viêm amidan quá phát.

• Sử dụng đường phèn và chanh

Lấy 1 thìa cà phê đường phèn vào cốc nước đun sôi sau đó thêm 1 nửa quả chanh đã thái lát mỏng vào cốc nước, hãm trong khoảng 10 phút. Mỗi ngày cho trẻ uống từ 2 đến 3 lần để cải thiện triệu chứng bệnh.

• Tỏi chữa viêm amidan

Chuẩn bị 1 củ tỏi, rửa sạch và bỏ vỏ, đập dập. Trộn tỏi với 200ml sữa tươi và đun sôi trong vòng 10 phút. Mỗi ngày có thể cho trẻ uống 1 lần để có hiệu quả.

Các mẹo dân gian trị viêm amidan phì đại ở trẻ khá an toàn, ít tác dụng phụ. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ phù hợp khi bệnh nhẹ, kích thước amidan còn nhỏ và hiệu quả còn phụ thuộc vào cơ địa của trẻ.

Lưu ý khi chăm sóc trẻ bị viêm amidan quá phát

Để chăm sóc trẻ bị viêm amidan quá phát giúp trẻ nhanh lành bệnh, ngăn ngừa nguy cơ tái phát, các bậc cha mẹ cần lưu ý các vấn đề sau:

• Cần cân bằng chế độ dinh dưỡng cho trẻ, tăng cường rau xanh, hoa quả tươi cho trẻ để tăng sức đề kháng và kiêng các thực phẩm cay nóng, các thực phẩm cứng.
• Cần vệ sinh răng miệng cho trẻ sạch sẽ, đánh răng 2 lần mỗi ngày và súc miệng thường xuyên.
• Đeo khẩu trang cho trẻ khi ra ngoài đường, đặc biệt khi đến các khu vực bị ô nhiễm, nhiều khói bụi.
• Giữ ấm cơ thể cho trẻ nhất là khi thay đổi thời tiết.
• Khuyến khích trẻ uống nhiều nước và vận động hàng ngày.
• Đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ và điều trị triệt để các bệnh lý hô hấp.
• Đưa trẻ đến bệnh viện khi có triệu chứng bệnh và tái khám định kỳ sau khi điều trị.

Trẻ bị amidan quá phát có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sinh hoạt của trẻ. Tình trạng này khiến trẻ chậm phát triển cả thể chất và trí tuệ. Do đó, cha mẹ không nên chủ quan, cần quan sát và chăm sóc trẻ đúng cách và điều trị bệnh kịp thời cho trẻ.