Viêm Da Bàn Tay: Phân Loại, Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị

Viêm da bàn tay là một vấn đề da liễu thường gặp, gây ra cảm giác khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ nguyên nhân và cách điều trị sẽ giúp bạn kiểm soát và ngăn ngừa tình trạng này hiệu quả. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về tình trạng này để giúp bạn giữ cho đôi tay luôn khỏe mạnh.

Viêm da bàn tay là gì?

Viêm da bàn tay, còn gọi là chàm bàn tay (hand eczema) là một dạng bệnh chàm thường gặp, ảnh hưởng đến khoảng 10% dân số. Nguyên nhân gây bệnh thường là do yếu tố di truyền và các tác nhân gây dị ứng hoặc kích ứng.

Những người làm việc trong các ngành nghề như dọn dẹp, phục vụ ăn uống, làm tóc và cơ khí, nơi thường tiếp xúc với hóa chất và chất kích thích, có nguy cơ cao mắc bệnh này. Do đó, trẻ em ít khi bị ảnh hưởng bởi chàm bàn tay.

Các tổn thương do chàm bàn tay có thể thay đổi theo thời gian, ban đầu có thể xuất hiện dưới dạng các mảng đỏ, phù nề và mụn nước, sau đó có thể tiến triển thành dày sừng, nứt nẻ và các biến đổi mạn tính khác.

Các hình thái viên da hay gặp

Các hình thái viêm da bàn tay thường gặp bao gồm:

• Viêm da tiếp xúc dị ứng: Hình thái này xảy ra khi da tiếp xúc với các chất gây dị ứng, chẳng hạn như kim loại, nước hoa hoặc chất bảo quản, dẫn đến phản ứng viêm. Triệu chứng thường bao gồm đỏ, ngứa, phát ban và trong một số trường hợp có thể xuất hiện mụn nước nhỏ.
• Viêm da tiếp xúc kích ứng: Đây là dạng phổ biến nhất, do tiếp xúc với các chất kích thích mạnh như hóa chất, xà phòng hoặc chất tẩy rửa. Tình trạng này gây tổn thương lớp bảo vệ da, dẫn đến khô, đỏ, nứt nẻ và thậm chí là rát hoặc đau.
• Chàm dị ứng (Atopic Eczema): Đây là một loại viêm da mãn tính có liên quan đến yếu tố di truyền và dị ứng. Bệnh thường biểu hiện dưới dạng các mảng đỏ, ngứa dữ dội, có thể kèm theo mụn nước, da dày lên và trở nên thô ráp.
• Viêm da do ẩm ướt: Xảy ra khi da tiếp xúc lâu dài với nước hoặc môi trường ẩm ướt, chẳng hạn như khi thường xuyên rửa tay hoặc làm việc trong môi trường ẩm. Da trở nên mềm, dễ kích ứng, dẫn đến khô, ngứa và viêm.
• Viêm da do môi trường lao động: Thường gặp ở những người làm việc trong ngành nghề như dọn dẹp, làm tóc, cơ khí hoặc y tế, nơi thường xuyên tiếp xúc với hóa chất hoặc vật liệu gây kích ứng. Triệu chứng bao gồm khô, nứt nẻ, đỏ và viêm, có thể dẫn đến tổn thương da mãn tính nếu không được bảo vệ và điều trị kịp thời.

Nguyên nhân viêm da bàn tay

Thông qua các nghiên cứu và thống kê, một số yếu tố sau đây là những nguyên nhân chính gây ra bệnh:

• Yếu tố di truyền: Người có người thân mắc bệnh chàm sẽ có nguy cơ cao hơn bị viêm da bàn tay do yếu tố di truyền.
• Suy yếu hàng rào bảo vệ da: Khi lớp lipid bảo vệ trên da bị tổn thương, da dễ bị mất nước, trở nên khô và dễ bị viêm da.
• Yếu tố thời tiết: Mùa đông với thời tiết lạnh và khô thường là thời điểm bệnh phát triển mạnh mẽ, do da mất nước nhiều hơn, trở nên khô và dễ kích ứng.
• Tiếp xúc với chất kích ứng: Thường xuyên tiếp xúc với các chất gây kích ứng như hóa chất, xà phòng, mỹ phẩm và dung môi công nghiệp là nguyên nhân chính dẫn đến viêm da bàn tay.
• Nhiễm nấm: Bàn tay thường xuyên tiếp xúc với môi trường ẩm ướt và dầu, làm tăng nguy cơ nhiễm nấm, từ đó làm suy yếu hàng rào bảo vệ da và kích thích bùng phát chàm.
• Các yếu tố khác: Môi trường ô nhiễm, căng thẳng tâm lý và vệ sinh da không đúng cách cũng có thể góp phần gây ra và làm trầm trọng thêm tình trạng viêm da bàn tay, đồng thời làm suy yếu hệ miễn dịch của cơ thể.

Triệu chứng nhận biết

Dấu hiệu nhận biết viêm da cơ địa ở bàn tay thường trải qua các giai đoạn khác nhau, với triệu chứng cụ thể:

• Giai đoạn cấp tính: Da bắt đầu đỏ lên với ranh giới không rõ ràng, xuất hiện các mảng sẩn và những nốt mụn nước nhỏ mà không có vảy. Da có thể trở nên khô, tiết dịch và gây ngứa nhẹ. Nếu gãi nhiều, có thể dẫn đến trầy xước da và tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
• Giai đoạn bán cấp: Trong giai đoạn này, da không còn sưng nề và không tiết dịch, nhưng có thể vẫn còn dấu hiệu ngứa và kích ứng.
• Giai đoạn mãn tính: Da trở nên dày, thâm và có các vết nứt rõ rệt. Tình trạng ngứa trở nên dữ dội và việc gãi nhiều có thể làm tình trạng viêm trầm trọng hơn. Viêm da thường tái phát theo chu kỳ, gây nhiều phiền toái và bất tiện cho người bệnh.

Cách điều trị viêm da bàn tay

Việc điều trị viêm da ở tay cần sự kiên trì và chăm sóc da đúng cách, người bệnh có thể tham khảo các phương pháp bên dưới đây.

Điều trị tại nhà

Dưới đây là một số cách điều trị viêm da cơ địa ở tay tại nhà mà bạn đọc có thể tham khảo:

• Ngâm rửa với nước lá trà xanh: Đun sôi một nắm lá trà xanh đã được rửa sạch và vò nát trong 1-2 lít nước. Sử dụng nước này để tắm hoặc ngâm rửa vùng da bị viêm hàng ngày, giúp giảm ngứa và làm dịu da.
• Tắm nước muối: Sử dụng nước muối ấm và pha loãng để tắm hoặc ngâm tay trong khoảng 10 phút. Phương pháp này giúp làm sạch da, giảm nhiễm trùng, giảm ngứa và thúc đẩy vết thương mau lành. Bạn cũng có thể dùng nước muối sinh lý thấm vào khăn lạnh và đắp lên vùng da bị viêm để làm dịu triệu chứng.
• Ngâm nước lá trầu không: Lấy một nắm lá trầu không, rửa sạch và vò nát, sau đó đun sôi với 1 lít nước và thêm một thìa muối sạch. Dùng nước này ngâm hoặc rửa vùng da bị viêm trên cánh tay, bàn tay từ 2 đến 3 lần mỗi tuần để sát khuẩn và giảm ngứa.

Sử dụng thuốc Tây

Bệnh nhân viêm da ở bàn tay thường được chỉ định dùng thuốc Tây y để kiểm soát triệu chứng, điển hình có thể kể tới như:

• Thuốc chống viêm: Các loại kem bôi như Clobetasone và Fluticasone giúp giảm viêm nhiễm và ngứa, ngăn ngừa tình trạng bệnh trở nặng.
• Thuốc điều hòa miễn dịch: Pimecrolimus và Tacrolimus là hai loại thuốc phổ biến trong nhóm này. Chúng có tác dụng ức chế sự sản sinh các yếu tố gây viêm (Cytokine), giúp giảm viêm hiệu quả.
• Thuốc và chất làm ẩm da: Các sản phẩm như Mimyx, Aquaphor và Petrolatum tạo một lớp màng bảo vệ trên da, giữ ẩm, giảm khô da và giúp da mềm mịn hơn.
• Thuốc kháng histamin: Được sử dụng để giảm triệu chứng dị ứng và ngứa do viêm da cơ địa gây ra.
• Thuốc kháng sinh: Áp dụng trong các trường hợp viêm da cơ địa kèm theo nhiễm trùng, giúp điều trị và ngăn ngừa sự lan rộng của nhiễm khuẩn.
• Corticoid: Sử dụng các loại kem chứa Corticoid để điều trị triệu chứng ngoài da như viêm và ngứa.

Viêm da ở ngón tay, bàn tay nên kiêng và lưu ý những gì?

Để kiểm soát tốt tình trạng viêm da, bạn cần chú ý đến việc kiêng kỵ một số yếu tố và thực hiện các biện pháp chăm sóc phù hợp, dưới đây là những điều cần lưu ý.

• Hóa chất, xà phòng mạnh, chất tẩy rửa, và mỹ phẩm có thể làm tình trạng viêm da trở nên tồi tệ hơn. Hãy đeo găng tay bảo vệ khi phải tiếp xúc với các chất này.
• Gãi có thể làm tổn thương da nghiêm trọng hơn, dẫn đến nhiễm trùng và tăng nguy cơ bội nhiễm.
• Một số thực phẩm như hải sản, trứng và các sản phẩm từ sữa có thể làm tình trạng dị ứng nặng hơn, do đó cần theo dõi và tránh các thực phẩm gây kích ứng cho cơ thể.
• Thời tiết lạnh và khô có thể làm da trở nên khô hơn, làm tăng nguy cơ bùng phát viêm da cơ địa. Hãy bảo vệ da tay bằng cách đeo găng tay và giữ ấm.
• Sử dụng kem dưỡng ẩm thường xuyên, đặc biệt là sau khi rửa tay, để giữ cho da mềm mại và tránh khô nẻ.
• Khi rửa tay hoặc tắm, nên dùng nước ấm thay vì nước nóng để tránh làm khô da.
• Tuân thủ đúng liệu trình điều trị mà bác sĩ chỉ định, bao gồm cả việc sử dụng thuốc và chăm sóc da hàng ngày.
• Nếu có dấu hiệu bệnh trở nặng hoặc xuất hiện các triệu chứng mới, bạn cần đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM: Người Bị Viêm Da Cơ Địa Có Tiêm Phòng Được Không? – Chuyên Gia Giải Đáp

Qua bài viết này, hy vọng bạn đã có cái nhìn tổng quát hơn về bệnh viêm da bàn tay. Dù bệnh không quá nguy hiểm nhưng nó sẽ gây ảnh hưởng đến việc sinh hoạt hàng ngày và tâm lý người bệnh. Do đó, nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời, giúp kiểm soát bệnh một cách hiệu quả nhất.