Phác Đồ Điều Trị Sỏi Túi Mật Tốt Nhất Của Bộ Y Tế [Update]

Sỏi túi mật không đe dọa trực tiếp tới sức khỏe người bệnh nhưng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Do vậy, một phác đồ điều trị sỏi túi mật được chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa là vô cùng cần thiết. Thông thường, phác đồ sẽ được xây dựng phù hợp với diễn biến bệnh lý, thể trạng của từng bệnh nhân.

Chẩn đoán để xây dựng phác đồ điều trị sỏi túi mật

Để xây dựng được phác đồ điều trị sỏi túi mật phù hợp, các bác sĩ cần thăm khám lâm sàng và thực hiện một số xét nghiệm. Đây là căn cứ quan trọng giúp xác định tình trạng sỏi, mức độ viêm nhiễm (nếu có). Từ đó đưa ra chỉ định dùng thuốc hoặc can thiệp ngoại khoa tối ưu nhất.

Trong chẩn đoán sỏi mật hiện nay, bác sĩ đang áp dụng hai hình thức là lâm sàng và cận lâm sàng.

Các chẩn đoán lâm sàng

Đa số các bệnh nhân bị sỏi túi mật thường không xuất hiện triệu chứng. Nếu có, các biểu hiện tương đối mơ hồ, khiến người bệnh lầm tưởng là những vấn đề sức khỏe thông thường. Do vậy, phần lớn bệnh nhân chỉ được chẩn đoán sỏi túi mật bệnh học khi đi khám sức khỏe và thực hiện một số xét nghiệm theo yêu cầu của bác sĩ.

Để đưa ra phác đồ điều trị sỏi túi mật hiệu quả, bác sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng thông qua:

• Khai thác tiền sử bệnh: Gồm dị ứng, phẫu thuật từng thực hiện, các triệu chứng đang gặp phải (thường là cơn đau ở ổ bụng cạnh sườn phải).
• Tìm hiểu lối sống sinh hoạt: Thói quen tập thể dục, sinh hoạt, thông tin chiều cao, cân nặng, chỉ số BMI…
• Thăm khám tổng quát: Kiểm tra tổng quát các bộ phận trên cơ thể bệnh nhân nhằm phát hiện bất thường. Lúc này, nhân viên y tế có thể yêu cầu người bệnh đứng, ngồi hoặc nằm để đánh giá chức năng của các cơ quan trong cơ thể.
• Đánh giá chức năng tim: Đo nhịp tim, van tim thông qua tai nghe.

Chẩn đoán cận lâm sàng

Phương pháp chẩn đoán cận lâm sàng được thực hiện dưới sự hỗ trợ của máy móc, kỹ thuật hiện đại. Tùy thuộc vào các thông tin khai thác được qua chẩn đoán lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân thực hiện các chẩn đoán hình ảnh phù hợp.

Các chẩn đoán lâm sàng giúp phát hiện chính xác tình trạng, kích thước, vị trí của sỏi túi mật bao gồm:

• Siêu âm bụng: Đây là hình thức chẩn đoán hình sỏi túi mật có độ chính xác cao, không xâm lấn, cung cấp thêm thông tin về tình trạng đường mật, tụy, xơ gan.
• CT (Chụp cắt lớp vi tính): Là phương pháp giúp kiểm tra sỏi trong gan, độ chính xác tương tự như siêu âm. Ngoài ra, hình thức chẩn đoán này cũng giúp phát hiện thêm một số tổn thương và bệnh lý khác của cơ thể.
• MRI (Chụp cộng hưởng từ): Cung cấp hình ảnh giải phẫu rõ nét, giúp bác sĩ xác định chính xác những tổn thương trong túi mật, đường mật và các cơ quan xung quanh.
• Nội soi ngược dòng ERCP: Được thực hiện bằng một xâm nhập nhẹ qua ống nội soi. Phương pháp này cho kết quả hình ảnh tương đối rõ ràng, xác định được vị trí tắc mật cũng như nguyên nhân tắc mật.
• Chụp mật qua da (PTC): Đây cũng là một chẩn đoán được thực hiện bằng việc xâm nhập qua da với một kim Chiba chuyên dụng. Hình thức chụp mật qua da cho kết quả hình ảnh rõ ràng, độ chính xác cao.

Lưu ý: Khi đến bệnh viện thăm khám, bệnh nhân sẽ được chỉ định thực hiện một hoặc một số chẩn đoán trên. Không phải người bệnh nào cũng được thực hiện các xét nghiệm, siêu âm giống nhau.

Phác đồ điều trị sỏi túi mật hiện nay

Hiện nay, y học hiện đại đang không ngừng phát triển, các phác đồ điều trị sỏi túi mật được xây dựng ngày càng khoa học, mang đến nhiều hy vọng cho bệnh nhân.

Nguyên tắc chung trong điều trị sỏi túi mật

Tương tự như nhiều bệnh lý khác, phác đồ điều trị sỏi túi mật cũng phải tuân thủ những nguyên tắc chung. Về cơ bản, quá trình thăm khám và điều trị sẽ gồm những bước sau:

• Bước 1: Tư vấn tình trạng bệnh, đưa ra hướng dẫn/khuyến cáo cho bệnh nhân.
• Bước 2: Căn cứ vào kết quả chẩn đoán đưa ra phác đồ điều trị.
• Bước 3: Sử dụng thuốc/can thiệp ngoại khoa theo phác đồ.
• Bước 4: Theo dõi, ngăn ngừa bệnh tái phát. Đồng thời phát hiện biến chứng sau điều trị.

Phác đồ điều trị sỏi túi mật nội khoa và ngoại khoa

Phác đồ điều trị sỏi túi mật phổ biến hiện nay là dùng thuốc hoặc can thiệp phụ khoa. Một số bệnh nhân cần kết hợp cả dùng thuốc kháng sinh, kháng viêm với phẫu thuật. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh của mỗi người mà bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định phù hợp.

Phác đồ điều trị sỏi túi mật bằng thuốc

Theo Dược thư Quốc gia, phác đồ điều trị sỏi túi mật được xây dựng phù hợp với từng bệnh nhân. Người bệnh có thể tham khảo phác đồ điều trị nội khoa như sau:

Thuốc giảm đau

Thuốc chữa sỏi túi mật có tác dụng giảm đau được chỉ định cho bệnh nhân bị đau do sỏi túi mật. Tác dụng của các loại thuốc giảm đau là chống co thắt cơ trơn, cải thiện triệu chứng của bệnh.

• Dùng Papaverin bằng đường uống với liều lượng 40-100mg/lần. Dùng lặp lại sau 4-6h nếu như cơn đau vẫn tiếp diễn.
• Tiêm tĩnh mạch 1 ống Visceralgin 5ml/lần, ngày tiêm 3 lần và duy trì trong 1 tuần.

Thuốc hỗ trợ tan sỏi

• Uống Acid chenodeoxycholic với liều lượng 500-600mg/ngày. Sử dụng vào buổi sáng hoặc buổi tối ngay khi dùng bữa.
• Uống Acid ursodeoxycholic với liều lượng từ 400-600mg/ngày, chia thành 3 lần. Dùng duy trì trong 1 tháng sau đó đến bệnh viện kiểm tra lại.

Phác đồ điều trị sỏi túi mật bằng can thiệp ngoại khoa

Can thiệp ngoại khoa được chỉ định khi bệnh đã tiến triển nặng và gây ra biến chứng, các loại thuốc nội khoa không được đáp ứng. Hiện nay, hai phương pháp phẫu thuật sỏi túi mật phổ biến nhất là dẫn lưu và cắt bỏ túi mật.

MỜI BẠN THAM KHẢO: Top 13+ mẹo chữa sỏi mật bằng thảo dược dễ thực hiện tại nhà

Dẫn lưu

Phương pháp dẫn lưu thường được chỉ định cho các bệnh nhân bị sỏi túi mật nhưng tuổi đã cao, cơ thể suy kiệt hoặc đang mắc một số bệnh lý nền như lao phổi, tim mạch,… nhưng túi mật lại chưa viêm nhiễm quá nặng. Để thực hiện dẫn lưu, bác sĩ sẽ thực hiện theo quy trình sau:

• Bước 1: Chụp PTC nhằm xác định vị trí đường mật, chuẩn bị đầy đủ cho việc dẫn lưu.
• Bước 2: Chọc kim 18G tại vị trí đường mật vừa xác định, sau đó luồn dây dẫn vào.
• Bước 3: Đưa ống neo theo dây dẫn, sau đó rút ống nong ra, đồng thời giữ nguyên dây dẫn.
• Bước 4: Đặt ống thông catheter có nòng sắt theo dây dẫn, sau đó từ từ rút nòng ra.
• Bước 5: Cố định catheter bằng chỉ y khoa rồi nối vào bình vô trùng.

Phẫu thuật cắt túi mật

Trên thế giới, phẫu thuật cắt túi mật được xem là phương pháp duy nhất trong điều trị ngoại khoa sỏi túi mật. Hình thức này chỉ được chỉ định trong trường hợp bệnh nhân đã gặp phải biến chứng, số lượng sỏi chiếm hơn 60% thể tích túi mật. Sau khi cắt bỏ túi mật, bệnh nhân vẫn ăn uống bình thường, không ảnh hưởng đến tiêu hóa cũng như các hoạt động sống khác.

Hai phương pháp phẫu thuật cắt túi mật hiện nay là mổ nội soi và mổ hở. Cụ thể như sau:

• Mổ nội soi cắt túi mật: Cắt túi mật nội soi là kỹ thuật ít xâm lấn, an toàn, giảm bớt đau đớn cho bệnh nhân và thời gian xuất viện nhanh hơn.
• Mổ hở cắt túi mật: Đây là hình thức phẫu thuật truyền thống, bác sĩ sẽ rạch 1 vết dài trên thành bụng bệnh nhân để lấy túi mật ra ngoài. So với nội soi, phương pháp này gây nhiều đau đớn cho bệnh nhân và tiềm tàng nhiều biến chứng nguy hiểm.

Một vài lưu ý để quá trình điều trị sỏi túi mật đạt hiệu quả

Phác đồ điều trị sỏi túi mật luôn được bác sĩ xây dựng phù hợp với cơ địa, tình trạng bệnh lý của từng người. Để quá trình điều trị đạt hiệu quả, mỗi bệnh nhân cần lưu ý những điểm sau:

• Chỉ điều trị bệnh theo đúng phác đồ bác sĩ chuyên khoa đưa ra. Không tự ý áp dụng tại nhà hoặc tự ý xây dựng phác đồ khi không có kiến thức chuyên môn.
• Các phác đồ điều trị sỏi túi mật bài viết nêu phía trên chỉ có tính chất tham khảo, không thể dùng thay thế phác đồ của bác sĩ.
• Cần thông báo cho bác sĩ khả năng mẫn cảm của cơ thể để có được phác đồ điều trị nội khoa hiệu quả. Nếu đang sử dụng thuốc chữa các bệnh lý nền khác cần báo với bác sĩ điều trị để được kê đơn phù hợp.
• Tuyệt đối KHÔNG lạm dụng, tự ý thay đổi thuốc, tăng hoặc giảm liều lượng nếu chưa được hướng dẫn.
• Biện pháp phẫu thuật chỉ được chỉ định khi các loại thuốc nội khoa không được đáp ứng. Hình thức này không được thực hiện với bệnh nhân bị bệnh tim, đã từng phẫu thuật…
• Sau khi thực hiện phác đồ điều trị của bác sĩ, người bệnh cần được theo dõi sức khỏe, nếu phát hiện những bất thường cần báo ngay với bác sĩ.
• Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, nghỉ ngơi và có lối sống lành mạnh để bệnh nhanh hồi phục.

Như vậy bài viết đã chia sẻ phác đồ điều trị sỏi túi mật để bệnh nhân tham khảo. Để nâng cao hiệu quả điều trị, ngăn chặn bệnh tiến triển nặng hơn người bệnh nên chủ động thăm khám tại các cơ sở chuyên khoa, không nên vì chủ quan mà gây hại cho sức khỏe.

XEM THÊM:

• Sỏi túi mật 14mm: Những thông tin cơ bản người bệnh cần nắm rõ
• Bị sỏi mật có uống được sữa đậu nành không? [BÁC SĨ GIẢI ĐÁP]