Suy Thận

Suy thận là bệnh lý vô cùng nguy hiểm, gây suy nhược cơ thể và tiềm ẩn nguy cơ gây tử vong. Để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm ngay từ giai đoạn đầu, người bệnh nên chủ động tìm hiểu các triệu chứng bệnh. Thông tin trong bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin chi tiết nhất.

Suy thận là gì?

Suy thận – bệnh lý tại thận tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây nguy hại cho sức khỏe người mắc. Trong cơ thể, thận là cơ quan đóng vai trò quan trọng trong việc lọc và đào thải chất cặn bã trong máu ra khỏi cơ thể. Nhờ đó, cơ thể luôn khỏe mạnh, hạn chế độc tố và cân bằng chất điện giải.

Khi thận bị tổn thương, chức năng thanh lọc và đào thải này bị ảnh hưởng khiến lượng độc tố tích tụ trong thận gây nguy hiểm cho sức khỏe. Theo nhận định của các chuyên gia thận – tiết niệu, thận bị suy yếu tức là 85-90% khả năng hoạt động bị mất hoàn toàn.

Suy thận có thể chia theo nhiều cấp độ (chia ra từ 1 đến 4). Ngoài ra, nếu phân theo mức độ và thời gian mắc bệnh, có thể chia thành:

• Suy thận cấp tính: Tình trạng cấp tính này được xác định xảy ra do các nhóm nguyên nhân chủ yếu như ảnh hưởng của các bệnh lý tại thận; thiếu máu; tắc nghẽn đường dẫn nước tiểu. Đối tượng thường gặp tình trạng này là những người bị chấn thương mất máu; nhiễm trùng máu; gặp tác dụng phụ do thuốc và biến chứng trong thai kỳ.
• Suy thận mãn tính: Bệnh lý và một số rối loạn chức năng tại thận lâu ngày không được điều trị dứt điểm và tiến triển thành dạng mãn tính (kéo dài hơn 3 tháng). Khi đó, các triệu chứng vẫn giống dạng bệnh cấp tính nhưng chuyển sang giai đoạn nguy hiểm hơn, cần điều trị trị trong thời gian kéo dài.

Suy thận có thể gặp ở bất kỳ đối tượng nào nhưng cần thận trọng nếu bạn thuộc một trong những trường hợp sau đây:

• Mắc bệnh lý tiểu đường nhiều năm
• Người cao tuổi. Tuy nhiên, hiện nay bệnh lý tại thận có xu hướng trẻ hóa do nhiều nguyên nhân liên quan đến lối sống.
• Người có các bệnh lý nền tại gan và thận.
• Người có tiền sử huyết áp cao hoặc mắc các bệnh liên quan đến sự lưu thông máu trong thành mạch.

Nếu thuộc một trong các đối tượng trên, người bệnh nên chủ động đi thăm khám và điều trị bệnh lý nền từ sớm để chữa dứt điểm tình trạng này.

Nguyên nhân gây suy thận 

Nhìn chung, thận suy giảm khả năng hoạt động đều liên quan đến các bệnh lý nền sẵn có trước đó. Nếu thận chớm xuất hiện tổn thương mà không có biện pháp điều trị kịp thời sẽ rất dễ gây ra tổn thương vĩnh viễn. Khi đó, thận suy yếu và mất đi khả năng thanh lọc chất độc hại, cặn bã trong cơ thể.

Một trong những bệnh lý nền hàng đầu gây suy thận là đái tháo đường. Cụ thể người bệnh bị tiểu đường kéo dài gây tổn thương đến các mạch máu tại thận, làm tổn thương và tắc nghẽn mạch máu.

Đồng thời, bệnh đái tháo đường gây tổn thương đến hệ thống các dây thần kinh não bộ. Khi đó, nhóm dây thần kinh tại bàng quang cũng bị ảnh hưởng, người bệnh không có cảm giác buồn tiểu khiến nước tiểu ứ đọng tại bàng quang và gây nhiễm trùng. Tình trạng này lâu ngày gây ra suy thận rất nguy hiểm.

Ngoài ra, các chuyên gia y tế về thận – tiết niệu cho biết tùy vào mức độ diễn tiến cấp tính hay mãn tính mà có các nguyên nhân gây bệnh khác nhau. Cụ thể như sau:

Nguyên nhân gây ra thể cấp tính

Từ cơ chế gây suy thận, có thể liệt kê một số nguyên nhân và yếu tố nguy cơ phổ biến gây ra bệnh như sau:

• Người bệnh bị chấn thương gây mất máu quá nhiều, không kịp cầm máu.
• Người bệnh bị mất nước do nguyên nhân nào đó, không bù đủ số nước thiếu hụt kịp thời. Tình trạng này thường gặp nhất ở nhóm vận động viên thi tại các đấu trường thể thao, không bổ sung lượng nước kịp thời gây tổn thương và suy yếu chức năng thận.
• Lạm dụng các loại thuốc không đúng liều lượng hoặc mục đích điều trị, gây tổn thương thận (do quá tải khi thanh lọc chất độc hại).
• Người bệnh mắc chứng phì đại tuyến tiền liệt gây tắc nghẽn đường dẫn nước tiểu, gây ứ đọng và nhiễm trùng.
• Biến chứng không mong muốn trong thai kỳ của phụ nữ (sản giật, tiền sản,….)

Nguyên nhân gây ra thể mãn tính

Với chứng bệnh suy thận mãn tính, nguyên nhân chủ yếu liên quan đến việc điều trị không dứt điểm rối loạn chức năng tại thận. Cụ thể, các bệnh lý nguy hiểm liên quan phải kể đến như sau:

• Người mắc bệnh đái tháo đường nhiều năm.
• Người có tiền sử cao huyết áp.
• Người mắc các bệnh lý tại thận như thận đa nang, viêm ống thận, viêm cầu thận,…
• Người bệnh bị sỏi thận, phì đại tuyến tiền liệt nhiều năm.
• Đây cũng có thể là bệnh lý xuất hiện kèm theo một số bệnh ung thư khác.
• Ảnh hưởng của tình trạng trào ngược bàng quang niệu quản.
• Người bệnh có chứng viêm đài bể thận đã tái phát nhiều lần.

Triệu chứng người bệnh suy thận 

Nếu phân theo cấp độ suy thận, có thể chia thành 5 độ suy giảm chức năng tại thận. Mức độ nghiêm trọng theo đó cũng tăng dần. Cụ thể, người bệnh cần cảnh giác với các cấp độ suy thận và triệu chứng điển hình như sau:

Suy thận độ 1

• Người mắc mệt mỏi, khó chịu, cảm giác bứt rứt khác với đau ốm thông thường.
• Đau âm ỉ hai bên mạn sườn, cơn đau thường xuất hiện đột ngột rồi biến mất.
• Chóng mặt, hoa mắt do thiếu máu.
• Đi tiểu nhiều lần do chức năng thận suy giảm.
• Nhức mỏi hai bên hố lưng, không quá dữ dội, đôi khi chạm vào mới thấy đau.

Suy thận độ 2

• Cảm giác mệt mỏi, khó chịu tăng dần, người bệnh có thể cảm nhận rõ sự thay đổi trong cơ thể.
• Có cảm giác chán ăn, ăn uống không ngon miệng.
• Hoa mắt, chóng mặt, mất tập trung khi làm việc, học tập.
• Cơn đau hai bên mạn sườn và hố lưng xuất hiện dày đặc và nghiêm trọng hơn.

Suy thận độ 3

• Đi tiểu với lượng nước bất thường (ít hơn hoặc nhiều hơn bình thường).
• Màu nước tiểu sẫm và có bọt trắng nổi lên.
• Tiểu đêm nhiều, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
• Nghiêm trọng hơn, người bệnh thấy có lẫn máu trong nước tiểu hoặc nước tiểu lẫn protein.

Suy thận độ 4

• Tiểu đêm liên tục, mỗi lần tiểu một lượng rất ít nhưng xuất hiện nhiều lần trong đêm gây mệt mỏi cho người bệnh.
• Buồn nôn, rối loạn tiêu hóa, ăn uống không ngon miệng, nguy hiểm hơn là xuất huyết tiêu hóa.
• Xuất hiện triệu chứng phù nề chân tay và ngứa ngáy toàn thân.
• Người xanh xao, gầy gò, suy nhược cơ thể.
• Nghiêm trọng hơn, người bệnh rơi vào trạng thái khó thở, co giật, hôn mê.

Suy thận độ 5

Đây là giai đoạn cuối của suy thận. Nhìn chung, các triệu chứng vẫn tương tự như các giai đoạn trước nhưng mức độ nghiêm trọng hơn. Cụ thể, các triệu chứng như sau:

• Người bệnh tiểu rất ít, thậm chí một số trường hợp nặng gây vô niệu hoàn toàn.
• Tiểu ra máu, nước tiểu lẫn protein xuất hiện thường xuyên.
• Suy nhược cơ thể nghiêm trọng, thiếu sức sống.
• Người bệnh bị sụt cân nhanh chóng, không lý do.
• Da dễ bầm tím, vết thương lâu lành kèm theo tình trạng khô da.
• Nếu có tiền sử huyết áp và tiểu đường, các bệnh lý này có triệu chứng diễn tiến nghiêm trọng hơn.

Suy thận có phục hồi được không? Có nguy hiểm không?

Nhiều người bệnh tỏ ra e ngại và lo lắng khi được chẩn đoán bệnh suy thận. Vậy, suy thận có nguy hiểm không và có chữa được không? Trước hết, theo nhận định của hầu hết các chuyên gia y tế, suy thận là bệnh lý NGUY HIỂM. Khi suy giảm chức năng thận, khả năng lọc máu và đào thải độc tố ra khỏi cơ thể bị ảnh hưởng nặng nề.

Nếu không kịp thời phát hiện và chủ động điều trị theo phương hướng phù hợp, thận có thể mất hoàn toàn khả năng hoạt động. Ngoài ra, một số biến chứng nguy hiểm xảy ra phải kể đến như sau:

• Đau nhức xương khớp dữ dội, xương suy yếu nên rất dễ bị tổn thương, dễ gãy vỡ ngay khi có tác động nhẹ từ bên ngoài.
• Chân tay phù cấp, gây đau nhức và ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống sinh hoạt của người bệnh.
• Ảnh hưởng đến đời sống tình dục, gây suy giảm ham muốn ở nam giới.
• Co giật do hệ thần kinh bị tổn thương nặng nề.

Vậy, bệnh suy thận có phục hồi được không? Có chữa khỏi được không? Việc có điều trị được tình trạng này không còn phụ thuộc vào các yếu tố sau đây:

• Cấp độ suy thận.
• Phương pháp điều trị được bác sĩ chỉ định.
• Thể trạng của người bệnh.

Tình trạng suy thận cấp nếu được phát hiện sớm có thể chữa dứt điểm và khôi phục khả năng hoạt động của thận. Tuy nhiên, nếu thận tiến triển sang giai đoạn mãn tính, bệnh gần  như không thể chữa khỏi.

Lúc này, các biện pháp áp dụng chỉ mang tính chất bảo tồn và cải thiện triệu chứng. Thông thường, ở những giai đoạn nghiêm trọng, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh chạy thận nhân tạo để điều trị hiệu quả.

Chẩn đoán bệnh suy thận

Để có phác đồ điều trị cụ thể nhất với thể trạng, người bệnh cần được thăm khám và thực hiện các xét nghiệm phù hợp. Kết hợp kết quả thăm khám và xét nghiệm, bác sĩ sẽ cân nhắc đưa ra phác đồ điều trị suy thận hợp lý.

Cụ thể, một số phương pháp chữa trị như sau:

• Xét nghiệm máu: Nhận định cụ thể lượng chất nitơ ure hoặc creatinin trong máu. Nếu như lượng này vượt cao hơn ngưỡng bình thường, có thể chẩn đoán sơ bộ người bệnh bị suy thận cấp.
• Xét nghiệm nước tiểu: Kiểm tra mẫu nước tiểu để đánh giá lượng albumin bất thường (nếu có). Nếu nhận thấy sự gia tăng bất thường chất này trong nước tiểu, có thể khẳng định rằng thận đang bị tổn thương, cần xử lý ngay.

• Kiểm tra thể tích nước tiểu: Vô niệu là một trong những triệu chứng điển hình của suy thận những giai đoạn cuối. Do đó, biện pháp đánh giá thông qua lượng nước tiểu rất hữu ích cho việc chẩn đoán. Cụ thể, nếu người bệnh tiểu ít hơn bình thường có thể nguyên nhân gây suy yếu thận là do tắc đường ống dẫn nước tiểu.
• Chẩn đoán hình ảnh: Kết hợp với các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, chụp cộng hưởng từ MRI, chụp CT,…Từ hình ảnh thu được, bác sĩ có thể nhận định được vị trí cụ thể có bất thường và những thương tổn tại khu vực xung quanh.
• Sinh thiết tại thận: Sử dụng thiết bị y tế phù hợp lấy một lượng mẫu tại thận và tiếp tục tiến hành các xét nghiệm cần thiết để phân tích, đánh giá mức độ tổn thương.

Tổng hợp tất cả các kết quả thăm khám trên, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất với người mắc.

Biện pháp điều trị suy thận

Với các bệnh lý tại thận, người bệnh cần đến các cơ sở y tế để thăm khám và tiếp nhận điều trị đúng cách. Nếu suy thận ở giai đoạn đầu, biểu hiện còn nhẹ, người bệnh có thể tham khảo điều trị bằng mẹo dân gian, phương pháp Đông y để trị dứt điểm. Ngược lại, nếu triệu chứng bệnh có tính chất nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ biến chứng, người bệnh cần được can thiệp điều trị bằng Tây y.

Suy thận uống thuốc gì chữa dứt điểm? (Tây y)

Vậy, nếu lựa chọn điều trị suy thận với thuốc Tây y có thể lựa chọn loại thuốc nào? Dù điều trị với thuốc gì, người bệnh đều phải tham khảo và chữa trị theo hướng dẫn cụ thể của bác sĩ. Tránh việc tự ý dùng thuốc gây tác dụng phụ và khiến tình trạng suy yếu chức năng thận nghiêm trọng hơn.

Một số loại thuốc Tây y thường được chỉ định cho dạng bệnh này như sau:

• Thuốc chống thiếu máu: Một trong những cơ chế chính gây suy yếu chức năng thận là thiếu máu tại thận. Do đó, thuốc chống thiếu máu là nhóm thuốc hàng đầu thường được chỉ định. Nhóm thuốc này bổ sung nguyên tố vi lượng sắt sản sinh hồng câu cơ thể.
• Thuốc chống tăng huyết áp: Tiền sử tăng huyết áp cũng là nguyên nhân hàng đầu gây suy thận. Do đó, nếu nhận thấy tình trạng này ở người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định các nhóm thuốc tăng huyết áp với liều lượng thích hợp. Một số loại thuốc thường dùng như Captopril; Lisinopril; Metoprolol;….
• Thuốc kiểm soát nồng độ cholesterol: Thuốc được chỉ định trong trường hợp mạch máu bị tắc nghẽn bởi tác nhân Statin,….(loại cholesterol xấu).

Tuyệt đối tuân thủ liều lượng và loại thuốc được bác sĩ kê trong đơn. Tránh trường hợp tự ý thay đổi thuốc hoặc tăng giảm liều lượng khi chưa có sự cho phép của bác sĩ. Các loại thuốc điều trị bệnh thận thường phải dùng trong thời gian kéo dài nên tiềm ẩn nhiều nguy cơ nguy hiểm, cần thận trọng.

Mẹo dân gian cải thiện triệu chứng hiệu quả

Nếu suy thận ở giai đoạn đầu có thể áp dụng các mẹo dân gian cải thiện tại nhà. Điểm chung của các phương pháp này là dễ kiếm nguyên liệu, cách chế biến đơn giản ngay tại nhà và hầu như không gây tác dụng phụ.

Bài thuốc mẹo dân gian được truyền miệng lâu đời điều trị bệnh lý này như sau:

• Bài thuốc từ cỏ mực: Chuẩn bị một lượng cỏ mực vừa đủ, rửa sạch và để ráo nước. Có thể phơi khô hoàn toàn vài ngày rồi đem sao vàng hạ thổ. Kết hợp cỏ mực (30g) với đỗ đen (40g), đun uống hàng ngày (sử dụng phần nước, loại bỏ phần bã thuốc).

• Mẹo điều trị với đỗ đen: Lựa chọn loại đỗ đen hạt to, không bị sâu, lép, rửa sạch và để ráo nước hoàn toàn. Đảo vàng đỗ đen trên chảo rồi tắt bếp, để nguội và cho vào bình kín dùng dần. Mỗi lần dùng một nắm nhỏ cho vào ấm nước, đun sôi khoảng 15-20 phút rồi uống.

Chú ý rằng, mẹo dân gian chỉ mang tính chất cải thiện triệu chứng, không nên lạm dụng như phương pháp điều trị chính. Có thể kết hợp đồng thời nhưng cần theo dõi các triệu chứng của cơ thể trong quá trình dùng thuốc. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, phải ngưng dùng thuốc ngay và thông tin tới bác sĩ có chuyên môn.

Phương pháp đặc hiệu cho tình trạng suy thận giai đoạn cuối

Với đặc tính riêng của suy thận và các bệnh lý tại thận, có một số phương pháp điều trị đặc hiệu sau đây:

• Lọc màng bụng: Đây là phương pháp sử dụng niêm mạc tại vùng bụng để làm sạch máu, loại bỏ độc tố trong máu của người bệnh. Nên thực hiện tại cơ sở y tế có chuyên môn phù hợp để đảm bảo an toàn trong chữa trị.
• Chạy thận nhân tạo: Đây là phương pháp điều trị được sử dụng phổ biến. Thiết bị y tế được sử dụng là máy chạy thận. Lượng máu trong cơ thể người bệnh được đưa qua máy lọc, loại bỏ độc tố và đưa máu trở lại cơ thể. Phải thực hiện tại cơ sở y tế có chuyên khoa thận – tiết niệu với trang thiết bị máy móc hiện đại để đảm bảo an toàn, hiệu quả trong điều trị.

• Cấy ghép thận: Đây là phương pháp cấy ghép, thay thế quả thận bị suy yếu bằng quả thận mới từ người hiến tặng. Cần chú ý quá trình chăm sóc hậu phẫu để đảm bảo không xuất hiện biến chứng, tái phát bệnh nguy hiểm.

Cách phòng ngừa hiệu quả 

Suy thận là bệnh lý nguy hiểm, điều trị khó khăn và tốn kém chi phí.  Do đó, để bảo vệ sức khỏe, mọi người nên chủ động điều chỉnh lối sống và thực hiện các biện pháp phòng ngừa như sau:

• Điều chỉnh chế độ ăn uống khoa học. Hạn chế ăn món ăn nhiều muối, nhiều dầu mỡ tránh gây áp lực tại thận.
• Tăng cường nhóm thực phẩm như thịt bò, cá, bắp cải, hàu biển,…hỗ trợ cải thiện các bệnh lý thận hiệu quả.
• Có chế độ luyện tập phù hợp, nâng cao sức khỏe và ngăn ngừa các bệnh lý thông thường, trong đó có bệnh thận.
• Thăm khám định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện các triệu chứng bệnh càng sớm càng tốt.
• Nếu có bất kỳ bệnh lý nền nào như tiểu đương, tim mạch,… cần đi thăm khám và điều trị dứt điểm, tránh để lại biến chứng.

Để xác định chính xác nguyên nhân gây suy thận và có phương án điều trị đúng cách, người bệnh nên đi thăm khám tại các cơ sở y tế. Không tự ý dùng thuốc khi chưa biết chính xác nguyên nhân gây bệnh, tránh suy thận diễn tiến ngày càng nghiêm trọng hơn.